Το σημειωματάριο του «Πάτερσον»: 7 ποιήματα από την ταινία του Τζιμ Τζάρμους
Στην πόλη Πάτερσον, ένας οδηγός λεωφορείου, ο Πάτερσον, ζει, παρατηρεί και γράφει. Στο Cinobo Blog διαβάζουμε επτά από τα ποιήματα που ακούγονται στην ομορφότερη ταινία των ’10s του μοναδικού Τζιμ Τζάρμους.
Η ποίηση της καθημερινότητας πιθανότατα να μην αποτυπώθηκε ποτέ καλύτερα στη μεγάλη οθόνη. Σε μια ιστορία στη μικρή πόλη Πάτερσον, ένας οδηγός λεωφορείου που ονομάζεται Πάτερσον παρατηρεί τον κόσμο και τη ζωή του και προσπαθεί να εκφραστεί με βοηθήματα την πένα και το σημειωματάριό του. Ο Τζιμ Τζάρμους σκηνοθετεί την γαλήνια ζωή του και ο Άνταμ Ντράιβερ κάνει διάλειμμα από το «Star Wars» για κάτι πολύ πιο γήινο.
Στο «Πάτερσον», τα ποιήματα που ακούμε και οι στίχοι που βλέπουμε στην οθόνη γράφτηκαν από τον αμερικανό ποιητή και συγγραφέα Ρον Πάντζετ, έναν αγαπημένο του Τζάρμους που επέτρεψε στον σκηνοθέτη να χρησιμοποιήσει στίχους κι από παλιότερα ποιήματά του. Με δεδομένο πως η ταινία περιγράφει 7 μέρες από τη ζωή του ήρωά της, τα παρακάτω ποιήματα που απαγγέλει σε διάφορες στιγμές ο Ντράιβερ θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν και μια διαφορετική μέρα της εβδομάδας.
Η μετάφραση των ποιημάτων έγινε από τη Μελισσάνθη Γιαννούση.
Ερωτικό Ποίημα
Έχουμε πολλά σπίρτα στο σπιτι μας.
Τα έχουμε πάντα πρόχειρα, να μας βρίσκονται.
Τώρα, η μάρκα που προτιμάμε είναι τα Ohio Blue Tip.
Αν και πρώτα χρησιμοποιούσαμε τα Diamond
Αυτό ήταν πριν ανακαλύψουμε τα σπίρτα Ohio Blue Tip.
Έχουν εξαιρετική συσκευασία, καλοφτιαγμένα κουτάκια
με ετικέτα σε χρώμα βαθύ και ανοιχτό μπλε και άσπρο.
Με λέξεις που τα γράμματά τους σχηματίζουν ένα μεγάφωνο
σαν να θέλουν να πουν ακόμα πιο δυνατά στον κόσμο:
«Αυτό είναι το πιο ωραίο σπίρτο στον κόσμο,
τόσο νηφάλιο και οργισμένο και πεισματικά έτοιμο να γίνει φλόγα,
που ίσως ανάψει το τσιγάρο της γυναίκας που αγαπάς,
για πρώτη φορά και ποτέ δεν ήταν πραγματικά ίδιο μετά από αυτό.
Όλα αυτά θα σου δώσουμε.»
Αυτό είναι ό,τι μου έδωσες εσύ,
εγώ γίνομαι τσιγάρο κι εσύ είσαι το σπίρτο,
ή εγώ το σπίρτο κι εσύ το τσιγάρο που φεγγοβολάει με φιλιά
που σιγοκαίονται ως τον ουρανό.
Άλλο Ένα
Όταν είσαι παιδί μαθαίνεις ότι υπάρχουν τρεις διαστάσεις:
Ύψος, πλάτος και βάθος.
Σαν κουτί για παπούτσια.
Αργότερα, μαθαίνεις ότι υπάρχει και τέταρτη διάσταση:
Ο χρόνος.
Χμμ…
Μετά, κάποιοι λένε ότι μπορεί να υπάρχουν πέντε, έξι, εφτά.
Σχολάω απ’ τη δουλειά,
πίνω μια μπύρα στο μπαρ,
κοιτάζω το ποτήρι και νιώθω χαρούμενος.
Ποίημα
Είμαι στο σπίτι
έξω είναι ωραία: ζεστά
ήλιος πάνω στο κρύο χιόνι.
Πρώτη μέρα της άνοιξης
ή τελευταία του χειμώνα.
Τα πόδια μου ανεβαίνουν τη σκάλα
και έξω απ΄την πόρτα
το άνω μισό μου,
εδώ γράφοντας.
Σχετικά άρθρα
«The Classics»: Μερικοί το προτιμούν κλασικό
Φέγγος
Όταν ξυπνώ πιο νωρίς από σένα κι εσύ γυρίζεις προς εμένα
με το πρόσωπο στο μαξιλάρι και τα μαλλιά σου ξέπλεκα.
Έχω την ευκαιρία να σε κοιτάζω
μαγεμένος από έρωτα, να φοβάμαι
μήπως ανοίξεις τα μάτια σου και τρομάξεις με το φως της μέρας.
Αλλά ίσως χωρίς το φως της μέρας
θα έβλεπες πόσο η καρδιά και το μυαλό μου εκρήγνυνται για σένα,
με τις φωνές παγιδευμένες μέσα, σαν αγέννητα παιδιά
που φοβούνται πως δεν θα δουν ποτέ το φως της μέρας.
Το άνοιγμα στον τοίχο φέγγει αμυδρά,
είναι μπλε και γκρίζο.
Δένω τα παπούτσια μου και πάω κάτω να ετοιμάσω καφέ.
Η Διαδρομή
Περνάω μέσα από τρισεκατομμύρια μόρια που παραμερίζουν για να περάσω
ενώ και στις δυο πλευρές άλλα τρισεκατομμύρια μένουν εκεί που είναι.
Η άκρη του υαλοκαθαριστήρα αρχίζει να τρίζει.
Η βροχή έχει σταματήσει.
Σταματάω.
Στη γωνία, ένα αγόρι με κίτρινο αδιάβροχο κρατώντας το χέρι της μητέρας του.
Πουλάκι
Πουλάκι μου,
μ΄ αρέσει να σκέφτομαι άλλες κοπέλες καμιά φορά.
Αλλά η αλήθεια είναι αν ποτέ μου φύγεις θα ξεριζώσω την καρδιά μου
και δεν θα τη βάλω πίσω ποτέ ξανά.
Ποτέ δεν θα υπάρξει άλλη σαν εσένα.
Τι ντροπή.
Ο Στίχος
Υπάρχει ένα παλιό τραγούδι που έλεγε ο παππούς μου
Που έχει την ερώτηση «ή θα προτιμούσες να είσαι ψάρι;».
Στο ίδιο τραγούδι υπάρχει η ίδια ερώτηση
αλλά για ένα μουλάρι και ένα γουρούνι.
Αλλά η ερώτηση που ακούω μερικές φορές
μέσα στο μυαλό μου είναι αυτή με το ψάρι.
Μόνο αυτός ο στίχος.
«Θα προτιμούσες να ήσουν ψάρι;»
Λες και το υπόλοιπο τραγούδι να μην είχε λόγο ύπαρξης.
H ταινία Πάτερσον είναι διαθέσιμη online στο Cinobo