
«Ghostlight»: Πώς μια αληθινή οικογένεια πρωταγωνίστησε σε μια ταινία για τον Σαίξπηρ, την αγάπη και την επιβίωση
Μια θεατρική παράσταση “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” αλλάζει τη ζωή ενός πατέρα που θρηνεί
Ένας μελαγχολικός μεσήλικας εργάτης παλεύει να διαχειριστεί την πρόσφατη απώλεια του γιου του. Καθώς παράλληλα έχει να αντιμετωπίσει την παραβατική συμπεριφορά της έξυπνης αλλά ατίθασης έφηβης κόρης του, βυθίζεται όλο και περισσότερο στην οργή και στη μοναξιά, ώσπου, συμπτωματικά, μπλέκει με μια ερασιτεχνική θεατρική ομάδα που κάνει πρόβες κοντά στο εργοτάξιο όπου εργάζεται, ανεβάζοντας Ρωμαίο και Ιουλιέτα. Το δράμα επί σκηνής αρχίζει τότε να αντικατοπτρίζει την προσωπική του ζωή.
Η δύναμη της τέχνης και η ανάγκη για συντροφικότητα μπαίνουν στο επίκεντρο μιας ταινίας που αγαπήθηκε ιδιαιτέρως στο φετινό φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπου προβλήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Όμως αυτό το ανεξάρτητο φιλμ –στο οποίο πρωταγωνιστεί μια αληθινή οικογένεια– δεν επρόκειτο καν να γυριστεί ποτέ.
ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΤΑΧΤΕΣ ΜΙΑΣ ΤΑΙΝΙΑΣ…
Στις αρχές του 2021, ο σκηνοθέτης του «Ghostlight» Άλεξ Τόμσον και η σεναριογράφος και συν-σκηνοθέτης Κέλι Ο’Σάλιβαν σχεδίαζαν τη συνέχεια μετά την πρώτη τους ταινία μεγάλου μήκους, «Saint Frances», που έγραψε και πρωταγωνίστησε η Ο’Σάλιβαν και σκηνοθέτησε ο Τόμσον. Οι κινηματογραφιστές, που είναι και ζευγάρι στην προσωπική τους ζωή, είχαν στο μυαλό τους μια ταινία με τίτλο «Mouse», αλλά αυτή απαιτούσε πολύ μεγαλύτερο προϋπολογισμό, με πιο περίπλοκη διοργάνωση και casting.
Όταν αναγκάστηκαν να ακυρώσουν την παραγωγή λόγω των απεργιών των ηθοποιών και των σεναριογράφων το 2023, ο Τόμσον είπε στην Ο’Σάλιβαν: «Νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε το “Ghostlight”», ένα σενάριο που εκείνη είχε ολοκληρώσει κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του «Mouse».
«Ήταν κατά τη διάρκεια του lockdown λόγω COVID που είδα ένα trailer για την παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου “Ρωμαίος και Ιουλιέτα”, η οποία αρχικά είχε προγραμματιστεί ως ζωντανή παράσταση, αλλά άλλαξαν γνώμη και την μετέτρεψαν σε κινηματογραφημένη εκδοχή», λέει η Ο’Σάλιβαν. «Στο τέλος του trailer, βρήκα τον εαυτό μου να κλαίει – όχι λόγω της παράστασης, αλλά επειδή ένιωθα μοναξιά και μου έλειπε πραγματικά να είμαι μέρος μιας ομάδας ανθρώπων που δημιουργούν κάτι».
Η Ο’Σάλιβαν, απόφοιτος του Northwestern University με εμπειρία ως ηθοποιός θεάτρου στο Σικάγο, αποφάσισε να επικεντρώσει την προσοχή της σε ένα σενάριο με τίτλο «Ghostlight», το οποίο ακολουθεί τον Νταν, έναν εργάτη, πατέρα και σύζυγο που προσπαθεί να αντιμετωπίσει την αυτοκτονία του γιου του ένα χρόνο νωρίτερα. Όταν μια ηθοποιός ονόματι Ρίτα προσελκύει τον Νταν στην παραγωγή του μικρού κοινοτικού θεάτρου της, «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», ο Νταν συναντά μια ομάδα μικρών ηθοποιών, η φιλία των οποίων τον βοηθά να προχωρήσει μπροστά από τον πόνο, παρά το γεγονός ότι κρατάει τον ρόλο μυστικό από τη γυναίκα και την κόρη του.
(Ο τίτλος της ταινίας αναφέρεται στον μοναδικό λαμπτήρα που αφήνουν αναμμένο οι θεατρικές εταιρείες όταν η σκηνή έχει σκοτεινιάσει — μια πρακτική συνήθεια που, με τα χρόνια, έχει γίνει μια γνωστή θεατρική δεισιδαιμονία).
Έτσι, στις αρχές του καλοκαιριού του 2023, η Τόμσον θυμάται: «Επικοινωνήσαμε με όλα τα μέλη του συνεργείου που είχαμε συνεργαστεί για το «Mouse» και τους είπαμε: «Ελάτε στο Σικάγο, θα γυρίσουμε μια νέα ταινία σε στυλ run-and-gun». Είχαμε κάνει μερικές αναγνώσεις και το σενάριο ήταν σε πολύ καλή κατάσταση. Μετά την παύση της δραστηριότητας σε ολόκληρο τον κλάδο το προηγούμενο έτος, η ευκαιρία να δημιουργήσουν κάτι ήταν συναρπαστική.
Εν τω μεταξύ, το ζευγάρι περίμενε το πρώτο τους παιδί τον Δεκέμβριο του 2023. Η επείγουσα ανάγκη ανέδειξε το καλύτερο της αισθητικής τους στο στυλ των ταινιών της δεκαετίας του 1970 και ήταν έτοιμοι να γυρίσουν τον Οκτώβριο, σε σκηνοθεσία και των δύο από το αρχικό σενάριο της Ο’Σάλιβαν. Αλλά πριν από αυτό ήρθε το κάστινγκ — και η συγκρότηση μιας πραγματικά αξέχαστης ομάδας.
ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΡΟΛΟΥΣ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
Ζώντας και δουλεύοντας στο Σικάγο, ο Τόμσον κι η Ο’Σάλιβαν συνδέθηκαν με τη μακροχρόνια φήμη της πόλης για την παραγωγή απίστευτων ηθοποιών που λειτουργούν ιδανικά ως μέλη ensemble.

Για τον ρόλο του Νταν στο «Ghostlight», ο Ο’Σάλιβαν ήξερε τον ιδανικό ηθοποιό: τον Κιθ Κουπφέφερ, έναν βετεράνο του θεάτρου με τον οποίο η Ο’Σάλιβαν είχε συνεργαστεί στο παρελθόν στη σκηνή. Εκτός από τη δουλειά του στο Steppenwolf Theatre, το Goodman Theatre, το Rivendell Theater, το Writers Theatre και άλλα θέατρα του Σικάγου, ο Κουπφέφερ έχει εμφανιστεί σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές όπως «The Dark Knight», «Widows», «Road to Perdition», «Public Enemies» και «Empire», μεταξύ άλλων.
«Γνωρίζω πολλούς άντρες που μοιάζουν με τον Νταν στο «Ghostlight» — και ο Κιθ ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος για να το αποδώσει αυτό», λέει η Ο’Σάλιβαν. «Πριν από περίπου 10 χρόνια, έπαιξα με τον Κιθ σε ένα μικρό θέατρο σε μια παράσταση με τίτλο «The Humans», στην οποία υποδύθηκα την κόρη του. Τον αγαπούσα τόσο ως ηθοποιό όσο και ως άνθρωπο, και όταν σκεφτόμουν τον Νταν, ήξερα ότι ο Κιθ κατανοούσε την ευαισθησία ενός ανθρώπου αυτής της περιοχής, και είχε επίσης ένταση και χιούμορ».
Ο Κιθ ήταν ο άνθρωπος που η Ο’Σάλιβαν είχε στο μυαλό της για τον ρόλο του Νταν, αλλά και η οικογένεια του Νταν είναι ζωτικής σημασίας για την ταινία — οι αρχικές σκηνές με τον Νταν και τη σύζυγό του, Σάρον, να παλεύουν με την οικογενειακή τους ζωή, ενώ η 15χρονη κόρη τους, Ντέιζι, συμπεριφέρεται οργισμένα στο γυμνάσιο, δείχνουν πόσο συντονισμένα είναι τα συναισθήματα της οικογένειας. Η επιλογή των ηθοποιών για τους ρόλους της Σάρον και της Ντέιζι ήταν ουσιαστικής σημασίας.
Η κόρη του Κιθ, Κάθριν Μάλεν Κουπφέφερ, ασχολείται με την υποκριτική από μικρή ηλικία και πρόσφατα είχε έναν αξιομνημόνευτο ρόλο στην επιτυχημένη προσαρμογή της ταινίας «Are You There, God? It’s Me, Margaret». Η ερμηνεία της για τον χαρακτήρα της Ντέιζι ήταν απόλυτα φυσική, αλλά η Κάθριν, που ήταν 15 ετών κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων τον Οκτώβριο του 2023, δεν ήταν σίγουρη ότι θα έπαιρνε τον ρόλο, παρά το γεγονός ότι εντυπωσίασε την Τόμσον και τον Ο'Σάλιβαν με το ταλέντο της.
«Ο μπαμπάς μου μου είπε: “Έχουν έναν ρόλο για μια 16χρονη κοπέλα, τον ρόλο της κόρης του χαρακτήρα μου”. Εγώ απάντησα: “Χμ, δεν έχεις μια κόρη σχεδόν 16 ετών;”,» λέει η Κάθριν γελώντας.
«Ο μπαμπάς μου και εγώ συζητήσαμε για το πόσο πολύ θεωρούσαμε πως ο Νταν και η Ντέιζι είχαν μια πολύ καλή σχέση πατέρα-κόρης», λέει η Κάθριν. «Η Ντέιζι αγαπά τον πατέρα της και αυτός την αγαπά. Απλά η Ντέιζι είναι συνεχώς θυμωμένη μετά τον θάνατο του αδελφού της, τον οποίο θεωρούσε τον καλύτερό της φίλο. Της λείπει ο αδελφός της, έχει πολύ έντονα συναισθήματα και δεν ξέρει πού να τα βάλει, οπότε μερικές φορές συμπεριφέρεται παράξενα. Αλλά και οι δύο, η Ντέιζι και ο πατέρας της, θέλουν απεγνωσμένα να καταλάβουν και να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον».

Στον ρόλο της Σάρον — συζύγου του Νταν και μητέρας της Ντέιζι — η Τάρα Μάλεν συμπληρώνει την οικογένεια Μιούλερ. Ο διευθυντής casting συνέστησε τη Μάλεν στην παραγωγή, ωστόσο, η Κέλι Ο’Σάλιβαν είχε προηγουμένως παρακολουθήσει ένα εργαστήριο υποκριτικής με τη Μάλεν, και –μαζί με τον Τόμσον– γνώριζαν ήδη τη δουλειά της από πολυάριθμες παραγωγές στο Σικάγο με την Rivendell Theater Company, την οποία η Μάλεν ίδρυσε το 1994 ως καλλιτεχνική διευθύντρια, καθώς και από ταινίες όπως το «Contagion» και το «The Last Shift».
«Η Τάρα είναι μια απίστευτη ηθοποιός, θα την είχαμε επιλέξει για τον ρόλο της Σάρον ούτως ή άλλως», λέει ο Τόμσον. Η Ο’Σάλιβαν προσθέτει: «Η Τάρα είναι μια δύναμη στη πραγματική ζωή — εκτός από το ότι είναι καλλιτεχνική διευθύντρια της Rivendell, βοηθά συνεχώς όλους γύρω της, είναι πολύ αστεία και έξυπνη, με μεγάλη αίσθηση της υποκριτικής, καταλαβαίνει πραγματικά το σενάριο και το κείμενο. Θα τους είχαμε επιλέξει όλους ξεχωριστά, αλλά είναι απίστευτο να έχουμε μια πραγματική οικογένεια μαζί σε αυτή την ταινία».
Ο Κουπφέφερ και η Μάλεν συναντήθηκαν στο Πουκίπσι της Νέας Υόρκης, πριν από πάνω από τρεις δεκαετίες, όταν έπαιξαν μαζί στο κολέγιο στο έργο του Μάικλ Κρίστοφερ «The Shadow Box» (αφού ο Κιθ είχε προηγουμένως τραβήξει την προσοχή της Τάρα όταν έπαιξε τον ΜακΜέρφι σε μια παραγωγή της «Φωλιάς του Κούκου»). Συναντήθηκαν ξανά όταν η Μάλεν έπαιζε στο έργο του Σαίξπηρ «The Taming of the Shrew», στο Μπρούκλιν. Ξεκίνησαν να βγαίνουν μετά από αυτό και στη συνέχεια μετακόμισαν στο Σικάγο. Εκεί, η Μάλεν ίδρυσε το Rivendell Theatre, το οποίο παρουσιάζει έργα από και για γυναίκες. (Ο Κουπφέφερ, εκτός από τη δουλειά του στον κινηματογράφο, την τηλεόραση και το θέατρο, είναι μέλος του θιάσου του Rivendell.)
«Μία από τις προκλήσεις για μένα ήταν να σκεφτώ πραγματικά πώς η Σάρον αντιμετώπιζε την απώλεια που βίωναν η ίδια και η οικογένειά της μετά το θάνατο του γιου της», λέει η Τάρα. «Διάβασα πολλά για τις αυτοκτονίες εφήβων και διάβασα πολλά blog posts από γονείς και podcasts για τις αυτοκτονίες εφήβων. Σε ένα podcast, μια μητέρα μίλησε για τη στιγμή της ενσυναίσθησης που ένιωσε για αυτό που έκανε ο γιος της και για το πώς έβλεπε τον εαυτό της να γερνάει χωρίς αυτόν. Σκέφτηκα πολύ αυτό, το να επιτρέπεις στον εαυτό σου να νιώσει ενσυναίσθηση για τον πόνο που πρέπει να ένιωθε κάποιος άλλος».
Τελικά, το να επιλέξεις μια οικογένεια ηθοποιών για να υποδυθεί μια διαφορετική οικογένεια στην οθόνη φαινόταν σωστό τόσο για τον Τόμσον όσο και για το στυλ κινηματογράφησης της Ο’Σάλιβαν, που έχει επιρροές από τον Τζον Κασσαβέτη, αλλά και ως αντήχηση των θεμάτων του «Ghostlight» σχετικά με την απόσταση έναντι της εγγύτητας, την συναισθηματική ανανέωση και την οικογένεια. Η δυναμική των τριών μελών της οικογένειας Κουπφέφερ-Μάλεν ανυψώνει το «Ghostlight» σε ένα άλλο επίπεδο, λένε οι δημιουργοί της ταινίας, κάτι που ήλπιζαν να συμβεί αλλά δεν ήταν σίγουροι ότι θα συνέβαινε καθώς πλησίαζε η ημερομηνία έναρξης του γρήγορου προγράμματος παραγωγής της ταινίας τον Οκτώβριο του 2023.
Η Κάθριν λέει: «Νομίζω ότι φέρνουμε κάτι νέο στην οθόνη, επειδή έχουμε ήδη μια σχέση και έτσι νιώθαμε όλοι πολύ άνετα μεταξύ μας κατά τη δημιουργία της ταινίας. Ζητάω υποστήριξη και βοήθεια από τη μαμά και τον μπαμπά μου. Η δημιουργία της ταινίας ήταν μια υπέροχη εμπειρία, κάτι που δεν θα περίμενα ποτέ να συμβεί».
H ταινία «Φως οδηγός» είναι διαθέσιμη στο Cinobo