Όταν η Ζαν Μορό τραγουδούσε στο «Ζιλ και Τζιμ» του Φρανσουά Τριφό για τον «Ανεμοστρόβιλο του Έρωτα» (Tourbillon de la vie) και τους αιώνιους εραστές που συναντιούνται, ενώνονται και χωρίζουν για να επανενωθούν σε μια αέναη επανάληψη, συνόψιζε χωρίς να το ξέρει την ουσία του γαλλικού σινεμά και την εμμονική αγάπη του για τα συναισθηματικά μπερδέματα της ζωής, για όλα αυτά που λέμε κι όλα εκείνα που κάνουμε και την εντροπική αυξομείωση της διάστασης μεταξύ τους. Ειδικά όταν μιλάμε για την αγάπη.

Το «Αυτά που Λέμε κι Αυτά που Κάνουμε» του Εμανουέλ Μουρέ κερδίζει επάξια και δικαιωματικά όχι μόνο τον τίτλο του, αλλά και μια θέση στο πάνθεον των ταινιών αυτού του ανερυθρίαστα και υπέροχα γαλλικού είδους, οι οποίες ξεπήδησαν από τη μεγάλη παράδοση της νουβελ βαγκ και τα διδάγματα του πρωτομάστορα Ερίκ Ρομέρ. Είναι, όμως, ταυτόχρονα και μια ταινία που ενώ πατά γερά στο διαλογικό (στα όρια του βερμπαλισμού) σινεμά των προηγούμενων δεκαετιών, το ανανεώνει με φρεσκάδα, δροσιά και μια πρωτότυπη αφηγηματική προσέγγιση, που μπλέκει τους χρόνους και τις εποχές, τα πρόσωπα και τους έρωτες, τις πράξεις και τα λόγια.

Γιατί η Νταφνέ και ο Μαξίμ, το πρωταγωνιστικό ζευγάρι γύρω από το οποίο θα στηθεί ένα περίτεχνο ερωτικό γαϊτανάκι εννέα (!) χαρακτήρων, μοιάζουν με ήρωες αλλοτινών εποχών, είναι, όμως, και απόλυτα σύγχρονοι στις νευρώσεις τους και στον τρόπο που βλέπουν και κυρίως ζουν τις σχέσεις τους. Ίσως, από την άλλη, το ανθρώπινο είδος να είναι αταβιστικά καταδικασμένο να επαναλαμβάνει στο διηνεκές τα ίδια λάθη, σαν να μην πέρασε μια μέρα από τις κωμωδίες παρεξηγήσεων του Μαριβό, όσο η ασυνέπεια ανάμεσα σ’ αυτά που αισθανόμαστε και στο τι τελικά πράττουμε θα δίνει αφορμές για σχοινοτενείς φιλοσοφικούς διαλόγους, όπου θα αναλύονται ακόμα και οι πιο λεπτές αποχρώσεις των συναισθημάτων, αλλά όλα θα καταρρέουν μπροστά στις προσταγές μιας απρόβλεπτης πραγματικότητας.

Οι διάλογοι του Μουρέ έχουν μια γάργαρη ροή και μια κρυστάλλινη διαύγεια που σε παρασύρει πολλές φορές να αφεθείς στη μουσικότητα και την ομορφιά τους, όσο η σκηνοθεσία του καταγράφει τους ήρωες με μια παιγνιώδη ελαφρότητα, μαγεμένη κι αυτή θαρρείς από τις λέξεις. και τη δύναμη τους. Ακόμα κι όταν οι καταστάσεις ρέπουν προς τη φάρσα ή το μελόδραμα (από τη ζωή άλλωστε είναι όλα βγαλμένα), ο Μουρέ καταφέρνει να παντρέψει στην κινηματογράφηση των συναισθηματικών διακυμάνσεων των ηρώων του αφενός την καθαρότητα του βλέμματος ενός ανατόμου, αφετέρου τον αιθεροβάμονα ρομαντισμό ενός ερωτευμένου.

Είναι, άλλωστε, κι αυτή μία από τις ενδογενείς αντιφάσεις της ανθρώπινης κατάστασης, που τόσο εύστοχα αποτυπώνει η ταινία. Ο αγώνας της αγάπης θα παραμένει άγονος, μια μάχη χωρίς τέλος, αλλά αυτή είναι η ομορφιά του.