Κάποιες φορές το πιο συναρπαστικό πράγμα που μπορούν να κάνουν οι μεγάλοι δημιουργοί, είναι αυτές οι ακατηγοριοποίητες ταινίες που μοιάζει να μην ταιριάζουν 100% με ό,τι επιτυχία τους είχε προηγηθεί, αλλά στις οποίες βγάζουν ό,τι αγωνία, ευαισθησία και διάθεση για πειραματισμό έκρυβαν μέσα τους.

Υπάρχει στο Χόλιγουντ η έννοια της Λευκής Επιταγής: όταν κάποιοι σκηνοθέτες πετύχουν μια τόσο μεγάλη επιτυχία, που η βιομηχανία στην συνέχεια τους δίνει πρακτικά το ελέυθερο, να κάνουν οτιδήποτε θέλουν – χωρίς ερωτήσεις και εμπόδια.

Ίσως αυτό να σπανίζει όλο και περισσότερο στις μέρες μας, τώρα που τα στούντιο τα τρέχουν όλο και πιο πολύ μεγάλες πολυεθνικές που δεν νοιάζονται απαραίτητα για το ίδιο το κινηματογραφικό προϊόν, όμως πάντα θα υπάρχουν τέτοιες χαραμάδες. Μια χαραμάδα σαν αυτή από την οποια πέρασε μια ταινία παράξενη, ιδιοσυγκρασιακή, τολμηρή και άφοβη, όπως τα «Τρεις Χιλιάδες Χρόνια Προσμονής» του Τζορτζ Μίλερ. Ο οποίος μετά τα Όσκαρ και τον καλλιτεχνικό κι εμπορικό θρίαμβο του «Mad Max: Fury Road», μπορούσε -πολύ απλά- να κάνει οτιδήποτε ήθελε.

Λευκή Επιταγή δηλαδή. Και την ξόδεψε με τον πιο υπέροχο τρόπο: Λέγοντας μια παραμυθένια ιστορία γεμάτη επιθυμία και υπαρξιακή αγωνία, την οποία ήθελε για 20 χρόνια να φέρει στη μεγάλη οθόνη, και την οποία έγραψε μαζί με την κόρη του, Αγκούστα Γκορ. Ένα σαγηνευτικό, επικό ψηφιδωτό από ιστορίες που μας ταξιδεύουν από την Κωνσταντινούπολη μέχρι το παλάτι του Σουλεϊμάν και την αυλή της βασίλισσας του Σαβά.

Η ιστορία ξεκινά με την Δρ. Αλήθεια Μπίνι (Τίλντα Σουίντον), μία ακαδημαϊκός ικανοποιημένη από τη ζωή της, ένα πλάσμα ταγμένο στη λογική.  Ενώ βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη για ένα συνέδριο, συναντά ένα Τζίνι (Ίντρις Έλμπα) που της προσφέρει τρεις ευχές με αντάλλαγμα την ελευθερία του. Όμως, η πρόταση του πέφτει πάνω σε δύο εμπόδια. Πρώτον, εκείνη αμφιβάλλει ότι είναι αληθινός και δεύτερον, ως ακαδημαϊκός στον τομέα των μύθων και της ιστορίας, γνωρίζει καλά ότι όλες οι διηγήσεις με τις ευχές που εκπληρώνονται δεν έχουν καλό τέλος.

Το Τζίνι προσπαθεί να κάμψει τις αντιστάσεις της, αφηγούμενο ιστορίες από το παρελθόν του, γεμάτες πάθος, ρομαντισμό και κίνδυνο. Τι θα γίνει όμως όταν η ευχή της Αλήθειας, εκπλήξει και τους δύο;

Η ακαδημαϊκός και το Τζίνι

Πρόκειται για μία άκρως πρωτότυπη ταινία με στοιχεία δράσης, περιπέτειας, ρομάντζου και ιστορικού έπους. Στον πυρήνα της εξετάζει τι είναι αληθινό και τι φανταστικό. Και πάνω απ’ όλα η ταινία μιλάει για την αγάπη, το μυστήριο της αγάπης. Καθόλου περίεργο που το Χόλιγουντ δεν είχε ιδέα πώς να πουλήσει αυτή την ιδέα στο ευρύ κοινό – και απόλυτα θαυμαστή η αφοσίωση του Μίλερ να πει αυτή την ιστορία, γνωρίζοντας πως θα μπορούσε πολύ πιο εύκολα, να κάνει κάτι πολύ πιο ευκόλως κατανοητό.

Όμως ο Τζορτζ Μίλερ δεν επαναλαμβάνεται από ταινία σε ταινία. Δοκιμάζει πάντα κάτι νέο, μετά από πολλή μελέτη. Και είναι ένας εκπληκτικός εικαστικός καλλιτέχνης, που βρίσκει πάντα τρόπους να μιλήσει υπό μία έννοια για ένα κάποιο τέλος του κόσμου, για μια τρέχουσα Αποκάλυψη, που συμβαίνει γύρω μας, την ώρα που εμείς ως άνθρωποι πασχίζουμε να κρατήσουμε με νύχια και με δόντια ό,τι είναι αυτό που μας κάνει ανθρώπους. Πάθη, εμμονές, επιθυμίες, μια δίψα για ελευθερία.

Τι συνθέτει όμως το μοναδικό του αυτό κινηματογραφικό παραμύθι;

«Συναντάμε το Τζίνι σε πολλές κουλτούρες», λέει ο Μίλερ. «Είναι ένα μαγικό πλάσμα που μπορεί να εκπληρώσει ευχές. Στην ταινία, το Τζίνι είναι αιχμάλωτο μέσα και έξω από το μπουκάλι εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια, οπότε είναι απεγνωσμένο. Θέλει να μάθει πώς είναι να είσαι άνθρωπος».

«Λέει στην Αλήθεια ιστορίες από τα παλιά. Της λέει για τη βασίλισσα του Σαβά, την οποία ερωτεύτηκε χωρίς ανταπόκριση. Προσπαθεί να καθοδηγήσει μία νεαρή σκλάβα μέσα από τις ίντριγκες της αυλής του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή. Τη δεκαετία του 1850,  ανακαλύπτει μία κρυμμένη ιδιοφυία στο πρόσωπο της Ζεφίρ, που θέλει να κατανοήσει τη φύση του σύμπαντος, αλλά είναι αποκλεισμένη σαν πουλάκι στο κλουβί στην έπαυλη ενός πλούσιου εμπόρου. Το Τζίνι την ερωτεύεται βαθιά, αλλά όλα πάνε στραβά».

Αφού διάβασε το σενάριο, ο Ίντρις Έλμπα ενθουσιάστηκε με τον χαρακτήρα του οποίου οι επιθυμίες είναι πολύπλοκες. «Είναι αθάνατος, οπότε δεν είναι στα χαρακτηριστικά του να ερωτεύεται, να νιώθει ανθρώπινα συναισθήματα, επιθυμίες και πόθους», λέει ο Έλμπα. «Αυτό όμως είναι που ξεκινά το ταξίδι του. Οι ιστορίες που λέει στην Αλήθεια είναι ένας τρόπος να την πείσει να κάνει τρεις ευχές, αλλά στην πραγματικότητα είναι η ευκαιρία να κάνει την ψυχοθεραπεία του. Είναι η ευκαιρία να αναλογιστεί τι συνέβη εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια και ίσως να μην επαναλάβει τα ίδια λάθη. Οι ιστορίες που διηγείται έχουν σημασία για τον ίδιο».

Στην απέναντι πλευρά, κι ενώ το Τζίνι είναι που διηγείται, είναι η Αλήθεια Μπίνι που είναι ειδική στις αφηγήσεις. Μελετάει ιστορίες από όλες τις εποχές. «Η Αλήθεια εντοπίζει διαφορετικές ιστορίες και βρίσκει τις ομοιότητες, διαβάζει κάτω από τις γραμμές και καταλαβαίνει τις αλήθειες σε όλες αυτές τις διηγήσεις και τους διαφορετικούς κώδικες», εξηγεί η Σουίντον.

Το παράδοξο στην Αλήθεια είναι ότι παρ’ όλο που τη συναρπάζουν οι ιστορίες, οι δικές της ιστορίες δεν την αγγίζουν καθόλου. «Η Αλήθεια έχει όλη τη γνώση, είναι επιστήμονας», λέει η Σουίντον. «Ακούει, διαβάζει, κατανοεί, γράφει για τις ζωές των άλλων, για τις φαντασιώσεις τους, αλλά δεν συμμετέχει πραγματικά. Θα μάθουμε γιατί, πότε αποστασιοποιήθηκε. Λέει ότι δεν έχει ευχές, αλλά μαθαίνει για την επιθυμία και τη διαπραγμάτευση. Αυτή είναι η εξέλιξη της».

Ταξιδεύοντας στον χώρο και τον χρόνο

Η ταινία ξεκινάει σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στην Κωνσταντινούπολη, μετά πηγαινοέρχεται στον χρόνο μέσα από το παρελθόν και το παρόν του μαγικού Τζίνι και στην τρίτη πράξη διαδραματίζεται σε ένα σπίτι στο Λονδίνο. Ακόμα κι όταν είναι καθηλωμένο σε ένα σημείο, νιώθεις πως σε ταξιδέυει διαμέσου όλου του φάσματος της ανθρώπινης εμπειρίας.

«Σινεμά είναι να μοιράζεσαι όνειρα με αγνώστους στη μεγάλη οθόνη. Είναι σαν να ονειρεύεσαι δημόσια», λέει ο Μίλερ. «Δουλέψαμε πολύ σκληρά με τις εικόνες και τους ήχους και προσπαθήσαμε να πούμε μια ιστορία που καθηλώνει και αν είναι αρκετά καλή για να μείνει στο μυαλό του κοινού και μετά τη θέαση».

«Η ταινία δεν είναι απλώς μια ωραία ιστορία, αλλά έχει να κάνει και με το πόσο σημαντικές είναι οι ιστορίες», λέει ο Έλμπα. «Θα μπορούσες να κάθεσαι κάτω από ένα δέντρο ή δίπλα σε μία φωτιά και να λες την ιστορία της Αλήθειας που συναντά το Τζίνι και να είναι συναρπαστικό. Ο Τζορτζ και η ομάδα του δημιούργησαν κάτι εκπληκτικό εικαστικά και ηχητικά».

Για την Τίλντα Σουίντον, «παρόλο που ο Τζορτζ ήθελε να κάνει αυτή την ταινία πριν χρόνια, δεν υπάρχει καλύτερη ώρα από αυτή. Για να καταλάβει το κοινό πόσο σημαντικές είναι η αφηγήσεις στις ζωές μας. Αυτό που συνέβη με την πανδημία είναι ότι απειλήθηκε η δυνατότητα μας να δημιουργούμε αφηγήσεις. Δεν είναι καλό να μην έχουμε ιστορίες να πούμε».