Ο Αντρέα Παλαόρο μιλάει για τη “Χάνα”
Με αφορμή την Πρεμιέρα της ταινίας “Χάνα” στο Cinobo, o σκηνοθέτης Αντρέα Παλαόρο μας μίλησε για τη συνάντηση και τη συνεργασία με τη Σάρλοτ Ράμπλινγκ και για άλλα εξίσου ενδιαφέροντα.
Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας το 2017 έκανε την πρώτη του εμφάνιση στο Επίσημο Διαγωνιστικό πρόγραμμα ο Αντρέα Παλαόρο, ένας Ιταλός σκηνοθέτης, του οποίου το σκηνοθετικό ντεμπούτο (Medeas) είχε εντυπωσιάσει λίγα χρόνια πριν στο ίδιο φεστιβάλ. Η νέα του ταινία ονομαζόταν Χάνα και είχε ως μεγάλο της ατού την παρουσία ενός ζωντανού μύθου, της Σάρλοτ Ράμπλινγκ, στον ομώνυμο ρόλο. Τα σχόλια ήταν από την πρώτη προβολή διθυραμβικά και η εμβληματική πρωταγωνίστρια έγινε αμέσως ένα από τα φαβορί για το βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας, το οποίο τελικά κέρδισε, απέναντι μάλιστα στη Φράνσις ΜακΝτόρμαντ του «Τρεις Πινακίδες Έξω Από το Έμπινγκ στο Μιζούρι». Μόνιμος κάτοικος Αμερικής τα τελευταία χρόνια («Από τον Μπερλουσκόνι στον Τραμπ», όπως αστειεύτηκε στην αρχή της συνέντευξης), ο Παλαόρο μίλησε για τη συνάντηση και τη συνεργασία με έναν μύθο, τη σωματικότητα της μοναξιάς, την τριλογία που ξεκίνησε με την «Χάνα» και θα συνεχιστεί σε άλλες γλώσσες και χώρες και, πάνω απ’ όλα, το σινεμά που ακόμα τον συναρπάζει με την ίδια δύναμη με την οποία τον κέρδισε στην εφηβεία.
«Από την πρώτη λέξη του σεναρίου είχα στο μυαλό μου την Σάρλοτ (Ράμπλινγκ). Όλη η ταινία έγινε για αυτή και δεν σκέφτηκα ούτε στιγμή κάποια άλλη για τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ειλικρινά δεν μπορώ να φανταστώ τι θα είχε απογίνει η ταινία, αν η Σάρλοτ είχε αρνηθεί ή είχε εγκαταλείψει το σχέδιο.»
«Πρώτη φορά είδα την Σάρλοτ, όταν ήμουν 15 χρονών στους Καταραμένους του Λουκίνο Βισκόντι. Την ερωτεύτηκα κεραυνοβόλα. Το βλέμμα της διαπέρασε την ψυχή. Από εκείνη τη στιγμή έγινε φανατικός οπαδός της. Παρακολούθησα όλες τις ερμηνείες της. Άρχισα να ονειρεύομαι ότι κάποια στιγμή θα μπορέσω να συνεργαστώ με μία τέτοια ηθοποιό. Το πρόσωπο της είναι ένας καθρέφτης που αντικατοπτρίζει την συναισθηματική της κατάσταση, το μυαλό της, έχει την ικανότητα να αποπνέει συνεχώς ένα μυστήριο που περιμένει να αποκαλυφθεί. Ελάχιστες είναι οι ηθοποιοί που έχουν αυτό το ταλέντο.»
«Η Σάρλοτ έχει παίξει σε πολλές ιταλικές και όχι μόνο ταινίες που παραμένουν ακόμα και σήμερα εμβληματικές. Ειδικά στη δεκαετία του 70 ήταν το πρόσωπο του ευρωπαϊκού art house σινεμά και μάλιστα της πιο τολμηρής πλευράς του, όπως παραδείγματος χάρη στο Θυρωρό της νύχτας της Λιλιάνα Καβάνι. Αγάπησα αυτές τις ταινίες και κυρίως περίμενα να σοκαριστώ από αυτές. Αναζητούσα την κινηματογραφική εμπειρία.»
«Το πρώτο draft του σεναρίου διαδραματιζόταν στην Αμερική, αλλά μετά λόγω της χρηματοδότησης από τη Γαλλία και το Βέλγιο, άλλαξε το σενάριο. Θεωρώ ότι αυτή η αλλαγή ήταν τελικά προς το καλύτερο. Δεν μιλάω βέβαια πολύ καλά γαλλικά. Ειδικά η προφορά μου είναι πάρα πολύ αστεία. Αλλά η Σάρλοτ είναι ακόμα καλύτερη όταν μιλάει γαλλικά και εκτός αυτού η ατμόσφαιρα του Βελγίου ήταν ιδανική για να αναδείξω τον προβληματισμό της ταινίας.»
«Στην ταινία προσπαθούμε να αναδείξουμε την σωματικότητα της μοναξιάς, να μεταδώσουμε στο θεατή αυτή την αίσθηση του αποπροσανατολισμού, αφήνοντας σημαντικές λεπτομέρειες εκτός κάδρου και τοποθετώντας την κεντρική ηρωίδα μέσα σε ένα πλαίσιο μοναχικό αλλά και ασφυκτικό μαζί. Για αυτό το λόγο δεν αποκαλύπτονται και πολλά για το έγκλημα του συζύγου. Ο χαρακτήρας της Χάνα είναι πολύ μπερδεμένος και το περιβάλλον υπογραμμίζει αυτή την αποξένωση της ηρωίδας από την πραγματικότητα. Αυτά που δεν φαίνονται είναι εξίσου σημαντικά με αυτά που δείχνουμε. Για το λόγο αυτό επηρεαστήκαμε πολύ από τις φωτογραφίες του Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν. Υπάρχει κάτι πάρα πολύ ερωτικό στην συγκάλυψη.»
«Η ταινία απαιτεί ενεργητική συμμετοχή του θεατή και πρέπει εκείνος να ανακαλύψει τα κενά ανάμεσα στους υπαινιγμούς της αφήγησης. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να πει κανείς ότι η ταινία είναι απαιτητική. Αυτό είναι το σινεμά που θέλω να κάνω, ένα σινεμά στο οποίο ο θεατής βγάζει τα δικά του συμπεράσματα, τόσο για τους ήρωες, όσο και για τον εαυτό του.»
«Η Χάνα είναι το πρώτο μέρος μιας τριλογίας που επικεντρώνεται στις γυναίκες. Το δεύτερο μέρος θα λέγεται Monica. Πρωταγωνίστρια θα είναι μία διεμφυλική γυναίκα που επισκέπτεται την ετοιμοθάνατη μητέρα της. Εκείνη ήταν που έδιωξε το νεαρό αγόρι από το σπίτι και μετά από 35 χρόνια υπάρχουν μόνον ενοχές και όλα τα λάθη του παρελθόντος. Και η σκέψη μας είναι ηθοποιός που θα την ενσαρκώσει να είναι όντως διεμφυλική. Έχουμε καταλήξει μετά από αναζήτηση μηνών σε τρεις υποψήφιες. Δεν έχω καταλήξει ακόμα στο τρίτο μέρος της τριλογίας.»
«Το Ζαν Ντιλμαν της Σανταλ Άκερμαν είναι μια ξεκάθαρη αναφορά, ένα κομβικό σημείο για την ταινία. Αγαπώ τόσο πολύ αυτή την ταινία, που όταν ξεκινήσαμε τα γυρίσματα στο Βέλγιο επισκέφτηκα το διαμέρισμα όπου διαδραματίζεται. Ευτυχώς υπάρχει ακόμα, περίμενα έξω από την πολυκατοικία μέχρι να μου ανοίξει κάποιος για να μπω. Είπα στην Σάρλοτ να την δει πολλές φορές για να μπει στο κλίμα και στην ψυχοσύνθεσή της ηρωίδας που υποδύεται. Με συγκινεί κάθε φορά από την βλέπω.»
«Δεν ξέρω τι δίνεις σε μία ταινία τελικά την εθνικότητα της. Εγώ είμαι Ιταλός, αλλά δεν θεωρώ την ταινία μου ιταλική. Διαδραματίζεται στο Βέλγιο, αλλά δεν είναι βελγική. Αποφασίστε εσείς! Πάντως ενθουσιάστηκα με τα γυρίσματα στο Βέλγιο, γιατί εκεί επικρατεί ένα πολυπολιτισμικό κλίμα που σου δίνει την αίσθηση ότι όντως βρίσκεσαι στην καρδιά της Ευρώπης.»
«Το βασικό σημείο αναφοράς μου θα είναι πάντα το σινεμά του Αντονιόνι. Ακόμα λατρεύω τον Φασμπίντερ και κυρίως τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει την γυναικεία ψυχοσύνθεση. Θαυμάζω τον Κάρλος Ρεϊγάδας, τον Μίκαελ Χάνεκε, τον Τσάι Μινγκ Λιανγκ, την Μπάρμπαρα Λόντεν και την Λουκρέσια Μαρτέλ.»