Η πατριαρχία, η εκδίκηση και η ιταλική μαφία στο «Μια Γυναίκα: Ο Κώδικας της Σιωπής»
Ο σκηνοθέτης Φραντσέσκο Κοστάμπιλε μιλά για τη βασισμένη σε αληθινή ιστορία ταινία του, για μια νέα γυναίκα που παίρνει τη ζωή στα χέρια της, αντιστέκεται στη μοίρα της και ζητά εκδίκηση.
Η Ρόζα είναι ένα ανήσυχο κορίτσι που ζει με τους συγγενείς της μητέρας της σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Νότιας Ιταλίας. Ο μυστηριώδης θάνατος της μητέρας της όσο εκείνη ήταν ακόμα παιδί, ρίχνει μια σκιά στη ζωή της. Όταν η αλήθεια βγαίνει στο φως και η Ρόζα συνειδητοποιεί ότι είναι παγιδευμένη στην ίδια προκαθορισμένη μοίρα, αποφασίζει να προδώσει την οικογένειά της ψάχνοντας εκδίκηση. Όμως, όταν η οικογένειά σου ανήκει στη μαφία, ακόμη κι ένα λάθος βήμα μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο.
Ο σκηνοθέτης Φραντσέσκο Κοστάμπιλε μιλά για την ταινία του, μια ιστορία για την καταδίκη της παράδοσης και τις συνέπειες της προδοσίας της: «Ήταν ο σκηνοθέτης και παραγωγός Edoardo De Angelis που μου πρότεινε μια ταινία βασισμένη στο βιβλίο του Λίριο Αμπάτε “Fimmine Ribelli”. Ήταν σίγουρα μια γενναία επιλογή να εμπιστευτούν ένα τόσο σύνθετο έργο σε έναν πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη. Το προσχέδιο του σεναρίου ήταν σύντομο αλλά πυκνό από οργή και ανθρωπιά, μια ιστορία για την εγκληματικότητα από γυναικεία σκοπιά. Η ιδέα δεν προήλθε από έναν περίεργο πραγματικό χαρακτήρα, αλλά ήταν μάλλον εμπνευσμένη από τις πολλές ιστορίες του βιβλίου. Η Ρόζα ενσαρκώνει το πλήθος των γυναικών και των φωνών στο βιβλίο, επαναλαμβάνοντας όλες αυτές τις δραματικές εμπειρίες. Όλες οι γυναίκες που είχαν το θάρρος να σπάσουν τον δεσμό αίματος και τους κώδικες της Ντράγκετα, της εγκληματικής οργάνωσης που έχτισε την αυτοκρατορία της πάνω στη δύναμη του πυρήνα της κοινωνίας, ως γιουνγκιανό αρχέτυπο: την οικογένεια. Ψυχολογικός χειρισμός, καταπίεση και οικιακός εκβιασμός, αυτά είναι τα θεμέλια που χτίζουν τον κόσμο της Ρόζα. Αυτή η ταινία είναι κυρίως μια οικογένεια ιστορία. Επομένως, συνειδητοποίησα ότι ο κόσμος της Ρόζα και το υπόβαθρό μου ήταν συνδεδεμένα μεταξύ τους. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Καλαβρία, μια γη εκτοπισμένη, πάρα πολλές φορές ξεχασμένη από τους θεσμούς. Με αυτήν την ταινία είχα την ευκαιρία να ανατρέξω στο παρελθόν μου, στην καταγωγή μου, και αυτό ήταν απαραίτητο για να δημιουργήσω το συναισθηματικό σύμπαν της ταινίας.
Παρά το δραματικό και βίαιο θέμα, η ταινία είναι μια πράξη αγάπης προς τη χώρα μου. Μπορώ να πω ότι ήταν η ταινία που με επέλεξε. Αν αναλογιστώ την προσωπική μου ιστορία, δεν θα μπορούσα να σκεφτώ καλύτερη ταινία για το ντεμπούτο μου. Τα γυρίσματα στην Καλαβρία ήταν προτεραιότητά μου. Πέρασα μήνες ταξιδεύοντας σε απομονωμένα μικρά χωριά της ενδοχώρας αναζητώντας πρόσωπα, προτάσεις και εικόνες που θα μπορούσαν να δώσουν ζωή στο όραμά μου. Συνδέομαι με την τραυματική εμπειρία αυτών των γυναικών, κάνοντας απτή την καταπίεση και την αδυναμία τους. Ήθελα αυτή η ταινία να είναι μια εσωτερική, προσωπική εμπειρία, σχεδόν παράλογη για το κοινό. Είναι ένα σκοτεινό παραμύθι, ένα ταξίδι στο οποίο ο θεατής μπορεί να συνδεθεί με μια ασυνείδητη και αρχετυπική διάσταση.
Για τον πρωταγωνιστικό ρόλο, σκέφτηκα αμέσως έναν μη επαγγελματία ηθοποιό, χρειαζόμουν κάτι που μόνο ο πραγματικός κόσμος μπορεί να δώσει. Αναζήτησα μια πληγωμένη ψυχή, με οργή να τρέχει στις φλέβες της. Άρχισα την αναζήτηση από σπίτια θετών οικογενειών. Η Λίνα Σιτσιλιάνο ήταν η πρώτη που εμφανίστηκε στο κάστινγκ και ήξερα από την αρχή ότι αυτή θα ήταν η ηρωίδα μου. Φέρει στους ώμους της ένα δραματικό νεανικό υπόβαθρο και τον θυμό κάποιου που έπρεπε να αγωνιστεί για να επιβιώσει και να αυτοπροσδιοριστεί. Παρ' όλες τις αμφιβολίες, τις δυσκολίες, την πανδημία και τα απρόβλεπτα γεγονότα, η Λίνα ήταν στήριγμα, μια βεβαιότητα. Την περιμέναμε και καθυστερήσαμε τα γυρίσματα όταν έμεινε έγκυος και μέχρι να γεννήσει τον Λούκα, τον γιο της. Έπρεπε να είναι η Ρόζα και για να είναι η Ρόζα «Ο Λούκα έπρεπε να γεννηθεί», αυτό ψιθύριζε η Λίνα στο πλατό. Ένα πολύτιμο δώρο για μια ταινία που περιστρέφεται γύρω από το θέμα της μητρότητας, όπου μια νέα γέννα αντιπροσωπεύει τη μόνη ελπίδα για μια αλλαγή.»
Ο Φραντσέσκο Κοστάμπιλε σπούδασε σκηνοθεσία στο Centro Sperimentale di Cinematografia - CSC National School of Cinema στη Ρώμη, όπου γύρισε δύο μικρού μήκους ταινίες, τα L’armadio (2004) και Inside Roma (Dentro Roma, 2006), για τις οποίες απέσπασε πολλά βραβεία. Γύρισε δύο ντοκιμαντέρ για τον μεγάλο ενδυματολόγο Πιέρο Τόσι - θρυλικό στυλίστα των μεγαλύτερων ιταλικών ταινιών του 20ου αιώνα. Σκηνοθέτησε επίσης την ταινία In a Future April (In Un Futuro Aprile, 2020), ντοκιμαντέρ για τον νεαρό Πιερ Πάολο Παζολίνι και τον βαθύ δεσμό του με την πατρίδα του. Συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Τζιάνι Αμέλιο στην έρευνα για το ντοκιμαντέρ Happy To Be Different (Felice chi è diverso, 2014) και έκανε την παραγωγή στο Porn To Be Free (Porno & Libertà, 2016) του Carmine Amoroso, ντοκιμαντέρ για τη γέννηση της πορνογραφίας στην Ιταλία και τις επιπτώσεις της στον πολιτισμό, στην τέχνη και στην καταπολέμηση της λογοκρισίας. Το 2017 δημιούργησε το queer και post-porno φεστιβάλ Hacker Porn Film Festival στη Ρώμη.
Η ταινία «Μια Γυναίκα: Ο Κώδικας της Σιωπής» είναι διαθέσιμη online στο Cinobo