Η Ιζαμπέλ Ιπέρ έχει πει πως κανένας ρόλος δεν είναι δύσκολος για εκείνην και, βλέποντάς την καθώς αβίαστα ξετυλίγει στη μεγάλη οθόνη το ένα διεξοδικό ψυχογράφημα χαρακτήρα μετά το άλλο, δεν δυσκολεύεσαι τελικά να το πιστέψεις. Υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να ερμηνεύσει; Υπάρχει κάτι απέναντι στο οποίο θα ένιωθε φόβο; Αν το έχει νιώσει ποτέ, δεν το έχει δείξει ούτε μία φορά. Οι ερμηνείες της πάντοτε μας περικυκλώνουν, μας παγώνουν, μας αναγκάζουν να ακολουθήσουμε τις συναρπαστικές ηρωίδες της σε όποια προκλητική διαδρομή ακολουθήσουν.
Από την περσόνα της μπορεί να πηγάζει σιωπή ή υστερία, τρόμος ή ερωτισμός, σπαραγμός ή αθωότητα, ή και όλα αυτά μαζί. Πολλές φορές στον ίδιο ρόλο, ακόμα και στο ίδιο πλάνο. Ερμηνευτικά, η Ιπέρ δεν αρέσκεται στο να δίνει απαντήσεις, αλλά να θέτει ερωτήματα. Όμως το βάδισμά της είναι πάντα γεμάτο σιγουριά- γι’αυτό και δεν μπορείς να της αντισταθείς.
Με αφορμή τα γενέθλια της αγαπημένης Γαλλίδας ηθοποιού, το Cinobo διαλέγει τους κορυφαίους ρόλους της -για πολλούς- σημαντικότερης ερμηνεύτριας αυτή τη στιγμή στον πλανήτη.
10. L'avenir
Η Ιπέρ σε ρόλο καθηγήτριας φιλοσοφίας που δεν τα ‘χει φιλοσοφήσει σωστά στη ζωή της και βλέπει μια σειρά από γεγονότα να απειλούν την ηρεμία της ζωής της και να κάνουν το Μέλλον του τίτλου επικίνδυνο. Εξαιρετική στιγμή στην καριέρα της ηθοποιού που ενσωματώνει την ερμηνεία της στη low-key σκηνοθεσία της Μία-Χάνσεν Λοβ και ενσαρκώνει εκπληκτικά την αμηχανία της ηρωίδας της στην κρίση που βιώνει χωρίς τη χρήση δραματουργικών υπερβολών που θα έκαναν τη δουλειά της ευκολότερη. – Τάσος Μελεμενίδης
9. Ma Mere
Ανοσιούργημα ή αριστούργημα, ελάχιστη σημασία έχει. Η βασισμένη στην ομότιτλη προκλητική νουβέλα του Ζορζ Μπατάιγ ταινία του τότε νέου enfant terrible του γαλλικού σινεμά Κριστόφ Ονορέ για μια μητέρα που μυεί τον γιο της στα άδυτα της σεξουαλικότητας δεν θα μπορούσε να βρει πιο ιδανική πρωταγωνίστρια από την Ιζαμπέλ Ιπέρ, η οποία απόλυτα δοσμένη στο όραμα του σκηνοθέτη της δημιουργεί από την αρχή ένα νέο αλφάβητο του πόθου, της παρακμής και της επιθυμίας. – Τάσος Χατζηευφραιμίδης
8. Μια Υπόθεση Γυναικών (A Story of Women | Une Affaire de Femmes)
Η κορωνίδα των συνεργασιών της ηθοποιού με τον Κλοντ Σαμπρόλ, ένα διαφορετικό δράμα για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που αντί για ήρωες και στρατιώτες περιείχε φιλοδοξίες μέσω αμβλώσεων και πορνείας. Φιλμ στρωμένο πάνω στο πολυσύνθετο ταλέντο της Ιπέρ, ερμηνεία που βραβεύτηκε δικαίως στο Φεστιβάλ της Βενετίας του 1988. – Τάσος Μελεμενίδης
Προβολή της ταινίας
7. The Lacemaker
Η διασκευή του Κλοντ Γκορετά ουσιαστικά εκτόξευσε την Ιπέρ μετατρέποντάς την μεμιάς σε ηθοποιό που είχε την προσοχή όλης της βιομηχανίας. Μάλιστα, παίζοντας το ρόλο μιας γυναίκας βυθισμένης στην δική της προσωπική ανωνυμία, που από εργαζόμενη σε σαλόνι ομορφιάς στο Παρίσι ταξιδεύει, γνωρίζει το πάθος όμως τελικά χάνεται μέσα στον εαυτό της. Η Ιπέρ χτίζει επίπεδα ενός σιωπηλού χαρακτήρα μέσα από ησυχία και ακινησία- το δυσκολότερο ίσως είδος ερμηνείας. Τιμήθηκε με BAFTA, ενώ για πολλούς έπρεπε να είχε διακριθεί με ερμηνευτικό βραβείο και στις Κάννες του ‘77, όπου έκανε πρεμιέρα το φιλμ. – Θοδωρής Δημητρόπουλος
6. Η Τελετή (A Judgement in Stone | La Cérémonie)
Στην πιο γνωστή και μάλλον καλύτερη από τις εφτά συνεργασίες με τον αγαπημένο της (και σπουδαίο) Κλοντ Σαμπρόλ, η Ιπέρ κέρδισε το πρώτο Σεζάρ μετά από επτά άκαρπες υποψηφιότητες, όπως επίσης και το Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας στο Φεστιβάλ της Βενετίας το 1995, ερμηνεύοντας ιδανικά τη μακιαβελική ταχυδρομική υπάλληλο, Ζαν, η οποία θα αποπλανήσει (επειδή φυσικά μπορεί) μια αφελή οικιακή βοηθό και θα την οδηγήσει στο έγκλημα εναντίον των αφεντικών της, ως μια πράξη ταξικής εκδίκησης. – Τάσος Χατζηευφραιμίδης
Προβολή της ταινίας
5. 8 Γυναίκες
Ίσως η κορυφαία μη δραματική ερμηνεία της Ιπέρ, που πίσω από το εντυπωσιακό γυαλί πεταλούδα και το αψεγάδιαστα μαζεμένο μαλλί μοιάζει στην πορεία του φιλμ να αφήνεται όλο και πιο ολοκληρωτικά σε ένα απολαυστικό σόου κάπου ανάμεσα στο νευρωτικό και στο σωματικό. Με την εμφάνισή της κλέβει την παράσταση στο – ούτως ή άλλως – απολαυστικό ‘50s homage μιούζικαλ whodunit του Φρανσουά Οζόν, ανάμεσα σε ένα πρωτοκλασάτο καστ που συμπεριλαμβάνει Κατρίν Ντενέβ, Φανί Αρντάν, Λουντιβίν Σανιέ, Εμανουέλ Μπεάρ. – Θοδωρής Δημητρόπουλος
4. Malina
Λίγοι γνωρίζουν πλέον αυτό το υστερικό αριστούργημα του Βέρνερ Σρέτερ, στο οποίο η Ιζαμπέλ Ιπέρ κυριολεκτικά φλέγεται και γίνεται παρανάλωμα του πυρός, υποδυόμενη μια οριακή από όλες τις απόψεις ηρωίδα. Αλλά όσοι το ανακαλύπτουν, είναι σίγουρο ότι δεν μπορούν να το ξεπεράσουν. Extra bonus: το ερμηνευτικό θαύμα που συντελείται στη (στιγμιαία) σκηνή της τετραπλής αντανάκλασης στον καθρέφτη, στο οποίο κάθε μία από τις τέσσερις γωνίες του προσώπου της Ιπέρ δίνει τη δική του αμφίθυμη διάσταση στην ψυχοσύνθεση και την πορεία μιας γυναίκας στην καταστροφή. – Τάσος Χατζηευφραιμίδης
3. Loulou
Μαζί με το αντίστοιχο του Ζεράρ Ντεπαρντιέ, το άστρο της Ιπέρ είχε ήδη ανατείλει στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και το προκλητικό ταξικό δράμα του Μορίς Πιαλά ήταν η πιστοποίηση ότι οι δύο ηθοποιοί θα αποτελούσαν την εμπροσθοφυλακή του γαλλικού σινεμά τα επόμενα χρόνια, αλλά και το ότι η Ιπέρ δεν είχε σκοπό να αλλάξει καριέρα προς μια πιο συμβατική πλευρά – αντιθέτως μέχρι και σήμερα η διαλογή των ρόλων της παραμένει στοχευμένη. – Τάσος Μελεμενίδης
2. Εκείνη (Elle)
«Κανένας ρόλος δεν είναι δύσκολος για μένα, αλλά ίσως να σημαίνει περισσότερα για μένα από τους υπόλοιπους», έλεγε η Ιπέρ για την Μισέλ, έναν απίστευτα περίπλοκο χαρακτήρα μιας εξαιρετικά περίπλοκης ταινίας, για μια πετυχημένη μπιζνεσγούμαν που βρίσκει τα ίχνη του βιαστή της για να πάρει… εκδίκηση; Ή και όχι ακριβώς; Νιώθει κανείς πως στα χέρια μιας άλλης ηθοποιού ή ενός άλλου σκηνοθέτη το συγκεκριμένο προκλητικό και δύσκολο υλικό θα είχε καταλήξει σε φιάσκο. Όμως στο παράλογο κινηματογραφικό σύμπαν του Πολ Βερχόφεν το schock και ο ρεαλισμός είναι ένα, και πάνω στον γεμάτο σιγουριά βηματισμό της Ιπέρ δε νιώθεις ούτε μια στιγμή πως θα χαθείς στον λαβύρινθο ηθικής και δύναμης που χτίζει -και μετά γκρεμίζει- η ταινία.
Με το «Elle» η Ιπέρ κέρδισε επιτέλους (κάλλιο αργά παρά ποτέ) την αναγνώριση και στις ΗΠΑ, φτάνοντας να προταθεί και για Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου. Ο θρίαμβος τελικά αυτής της ερμηνείας είναι πως η Ιπέρ απλά δεν αφήνει κανένα απολύτως περιθώριο αμφισβήτησης, για κανέναν θεατή, από όποια κατεύθυνση κι αν έρχεται στην ταινία. Δημιουργεί έναν κόσμο, όπου η ίδια -ανέκφραστη ή συντετριμμένη ή οργισμένη ή παθιασμένη- είναι το μόνο σημείο αναφοράς. – Θοδωρής Δημητρόπουλος
1. Η Δασκάλα του Πιάνου
Η ερμηνεία που έγινε μέσα στα χρόνια ο ορισμός του tour de force και βρίσκεται έκτοτε στις πρώτες θέσεις κάθε λίστας με τις καλύτερες γυναικείες ερμηνείες στην ιστορία του κινηματογράφου ήταν και η πρώτη συνεργασία της Ιζαμπέλ Ιπέρ με τον Μίκαελ Χάνεκε. Θα ακολουθούσαν άλλες τρεις, το κατάφωρα υποτιμημένο η «Ωρα του Λύκου» το «Amour», και το πολυσυλλεκτικό «Happy End», όπου και πάλι έλαμψε αναδεικνύοντας την τραγικότητα μέσα στη σάτιρα και το αντίστροφο. Η Ιπέρ δεν υποδύεται, αλλά είναι η Ερικα Κόχουτ, και ζωντανεύει τις σελίδες της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας Ελφρίντε Γέλινεκ, όπως ιδανικά μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη από τον Αυστριακό σκηνοθέτη. Είναι μια γυναίκα που διψά για έρωτα κι αγάπη, αλλά δεν έμαθε ποτέ να εκδηλώνει τις επιθυμίες της, παρά μόνο μέσα από τον μαζοχισμό και την αυτοτιμωρία, και τολμά να σκιαγραφήσει πτυχές του πάθους με απόλυτη αυταπάρνηση και υποταγή στο όραμα του σκηνοθέτη, αλλά ταυτόχρονα με απόλυτη κυριαρχία του σώματός της και όλων των ερμηνευτικών της μέσων.
Η κατάδυση σε έναν τραγικά αποξενωμένο από τον εαυτό του χαρακτήρα ανέδειξε την Ιπέρ απόλυτη θριαμβεύτρια. Πέτυχε, όχι μόνο, να διασχίσει με αποστομωτική άνεση όλες τις ενδογενείς αντιφάσεις της ηρωίδας της, αλλά και να συνθέσει ένα από τα πιο διεξοδικά γυναικεία πορτρέτα που αποτυπώθηκαν ποτέ στη μεγάλη οθόνη. – Τάσος Χατζηευφραιμίδης
Προβολή της ταινίας
