Journal

Πώς ο διαβόητος «Καλιγούλας» διασώθηκε και επέστρεψε με μια απόλυτη, αποκατεστημένη εκδοχή.

Πώς ο διαβόητος «Καλιγούλας» διασώθηκε και επέστρεψε με μια απόλυτη, αποκατεστημένη εκδοχή.

Cinobo
Cinobo
Δημοσιεύτηκε
21 Ιαν 2025
Κατηγορία
Tags

Το διαβόητο ιστορικό έπος του Τίντο Μπρας και του Μάλκολμ ΜακΝτάουελ έγινε αντικείμενο μηνύσεων και αντιμαχιών επί δεκαετίες, σοκάροντας και διχάζοντας με το ακραίο του περιεχόμενο.

Η ιστορία του «Καλιγούλα», μιας από τις πιο αμφιλεγόμενες παραγωγές στην ιστορία του κινηματογράφου, που συνδύαζε ιστορικό δράμα με εντονότατο σεξουαλικό περιεχόμενο, ξεκινά όταν το Penthouse θέλησε να μπει στην παραγωγή δικής του ταινίας.

Ο ιδρυτής του περιοδικού, Μπομπ Γκουτσιόνε, θέλησε να δημιουργήσει μια ταινία πάνω στον αυτοκράτορα Καλιγούλα βασιζόμενος σε ιστορική αφήγηση και υψηλά στάνταρ παραγωγής, αλλά και με ερωτικό περιεχόμενο. Μάλιστα ένα από τα ονόματα που προσεγγίστηκαν αρχικά για να γράψουν το σενάριο, ήταν η Λίνα Βερτμίλερ! Το σενάριό της, πάντως, απορρίφθηκε.

Τότε, ο Γκουτσιόνε πλήρωσε τον Γκορ Βιντάλ για να γράψει ένα νέο σενάριο. Το αποτέλεσμα τον προβλημάτισε, μιας και το σενάριο του Βιντάλ περιστρεφόταν σε μεγάλο βαθμό γύρω από μοτίβα ομοφυλοφιλίας και διαθέτοντας μία μόλις σκηνή ετεροφυλοφιλικού σεξ – κι αυτή, ανάμεσα στον Καλιγούλα και την αδερφή του, Ντρουσίλα.

Ο Γκουτσιόνε ζήτησε αλλαγές, ενώ το σενάριο άλλαξε στη συνέχεια κι ο σκηνοθέτης Τίντο Μπρας, που ανέλαβε να γυρίσει το –μάλλον καταδικασμένο, εδώ που τα λέμε– έπος. Ο Μπρας πρόσθεσε έντονες σκηνές βίας και σεξουαλικότητας, οργιαστικές σκηνές και φυσικά πολύ γυμνό. Δίνοντας έτσι τον τόνο για την πορεία που έμελλε να πάρει το πρότζεκτ: Αυτό που είχε ξεκινήσει με πρεστίζ βλέψεις και έναν ακριβή ιστορικό τόνο, εξελισσόταν σε κάτι αρκετά πιο φτηνό.

Μια βασική διαφορά και στην σκιαγράφηση του κεντρικού χαρακτήρα, που ερμήνευσε ο Μάλκολμ ΜακΝτάουελ: Το σενάριο του Βιντάλ τον παρουσίαζε ως έναν άνθρωπο που καταστράφηκε από την εξουσία, ενώ η εκδοχή του Μπρας τον προσέγγιζε βασικά ως ένα γεννημένο τέρας, γεμάτο βία και ακολασία.

Όπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς τα γυρίσματα και το post-production ήταν επεισοδιακά, με τον Βιντάλ να αφήνει την ταινία, τους ηθοποιούς να αντιδρούν και να συγκρούονται με διάφορους ανθρώπους της παραγωγής και του συνεργείου, και τελικά και τον ίδιο τον Τίντο Μπρας να χάνει την ίδια του την ταινία μέσα από τα χέρια του, έχοντας μοντάρει μόνο την πρώτη ώρα – ένα cut που απορρίφθηκε, περνώντας στα χέρια του Γκουτσιόνε και των διαφόρων μοντέρ που αυτός έφερε προσπαθώντας να ταιριάξει το υλικό στα γούστα του.

Κι όταν το υλικό δεν του έκανε; Ένα από τα πιο απίστευτα επεισόδια του όλου δράματος ήρθε κατά το post-production, όταν ο Γκουτσιόνε προσέλαβε ένα απολύτως στοιχειώδες συνεργείο και πήγε πίσω στη Ρώμη –όπου γυρίστηκε η ταινία–, μπήκε στο στούντιο και πήρε διάφορα props, γυρίζοντας εν συνεχεία μπόλικες σκηνές hardcore σεξ οι οποίες μπήκαν στην ταινία από το πουθενά.
Η όλη διαδικασία κράτησε δύο χρόνια – τόσο πολύ που, στο ενδιάμεσο, μια φτηνή παρωδία που γυρίστηκε χρησιμοποιώντας τα σετ και τα κουστούμια του «Καλιγούλα», το «Messalina, Messalin!», γυρίστηκε και κυκλοφόρησε στην Ιταλία πριν την κυκλοφορία του ίδιου του «Καλιγούλα». Σε πολλές χώρες μάλιστα, η ταινία αυτή προμοταρίστηκε ψευδώς ως σίκουελ του «Καλιγούλα».

Caligula still VV.webp

Πώς διασώθηκε όμως η ταινία;

Ο παραγωγός του Ultimate Cut, που έκανε πρεμιέρα στις περσινές Κάννες, Τόμας Νεγκοβάν, εξηγεί κάποια πράγματα.

«Όταν ήμουν νεότερος, αν και ήμουν μεγάλος θαυμαστής του Μάλκολμ ΜακΝτάουελ, δεν είχα κανένα ενδιαφέρον για την ταινία εξαιτίας όλων των τρομερών πραγμάτων που είχα ακούσει γι' αυτήν – συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του Μάλκολμ που προειδοποιούσε τους θεατές», ομολογει.

«Όταν ανέλαβα τη δουλειά, οι προσδοκίες μου ήταν εξαιρετικά χαμηλές και πίστευα ότι θα προσέφερα απλώς μια υπηρεσία βοηθώντας να βγει περισσότερο υλικό στον κόσμο, αλλά καθώς άρχισα να βλέπω τις πρώτες λήψεις, έμεινα άφωνος γιατί οι ερμηνείες που επιλέχθηκαν για την ταινία δεν ήταν ποτέ οι καλύτερες. Στην έκδοση του 1980, ο Μάλκολμ απλώς περιφέρεται θεατρικά, ενώ στην πραγματικότητα αυτό που έκανε στο πλατό ήταν πραγματικά συναρπαστικό».

«Μόλις είδα αυτά τα θραύσματα, κατάλαβα τι εννοούσε και αφιέρωσα την προσοχή μου στο να τραβήξω την κουρτίνα και να δείξω τι πραγματικά λαμπρή ερμηνεία έδωσε στο πλατό το 1976. Θυμάμαι όταν άρχισα να λέω στον κόσμο: “Όχι, δεν καταλαβαίνετε... αυτή είναι μια πραγματικά καλή ταινία!”»

Ο Νεγκοβάν θυμάται πως όταν πρωτοείδε το σύνολο του υλικού, που βρισκόταν σε κάποιες αποθήκες της Penthouse, «ένιωσα σαν να είχα μπει στην αποθήκη στο τέλος της ταινίας “Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού”».

Για την διαδικασία που ακολούθησαν για αυτό το cut, ο παραγωγός εξηγεί πως «ήταν σημαντικό να διαβάσουμε και να ακούσουμε κάθε συνέντευξη που μπορούσαμε να βρούμε με τους κύριους δημιουργούς τόσο για τη συγκεκριμένη ταινία, όσο και για τη μέθοδο δημιουργίας τους. Διάβασα όλες τις αυτοβιογραφίες του Γκορ Βιντάλ, για παράδειγμα, και τις πρώτες ταινίες του Τίντο. Μελέτησα τον Μπομπ Γκουτσιόνε για να καταλάβω τη διαδικασία και τη σχέση του με την τέχνη και το μάρκετινγκ, πρέπει να διάβασα τριάντα βιβλία για τον κινηματογράφο με σεξουαλικό θέμα στη δεκαετία του 1970. Μελέτησα επίσης τον Καλιγούλα ως ιστορικό πρόσωπο, ήθελα να κατανοήσω τον κόσμο στον οποίο έμπαινα σαν να ήμουν ένας καλά προετοιμασμένος παραγωγός που ήταν οικείος με το θέμα και που είχε στενές σχέσεις με τους δημιουργούς».

Caligula still Y.webp

Το δυσκολότερο ήταν πως, μέσα από πάνω από 90 ώρες υλικού(!), η συναρμολόγηση ήταν ιδιαίτερα περίπλοκη. Οι ερμηνείες σπάνια, όπως λέει ο παραγωγός, ευθυγραμμίζονταν, οπότε ήταν σαν ένα περίπλοκο παζλ. «Η ταινία γυρίστηκε από τρεις κάμερες όλες δίπλα-δίπλα, οπότε δεν υπήρχαν εναλλακτικές γωνίες για να κόψω. Χρειάστηκε πολύς χρόνος, και πρέπει να αναγνωρίσω στον μοντέρ μου, τον Άαρον, την υπομονή που είχε ώστε να κάνει τη δύσκολη δουλειά της ταξινόμησης του υλικού και να μου δείξει ποιες ήταν οι επιλογές μας», καταλήγει.

Πάντως ύστερα από όλα αυτά, ο πρωταγωνιστής Μάλκολμ ΜακΝτάουελ εγκρίνει την δουλειά που έγινε πάνω στην ταινία. «Είναι ανακουφιστικό», λέει ο σπουδαίος ηθοποιός για αυτή την Ultimate Cut. «Νομίζω ότι ήταν πολύ πιο κοντά στην ταινία που νόμιζα ότι κάναμε τη δεκαετία του '70, και το να αποκαλύπτεται μετά από τόσο καιρό είναι λίγο περίεργο, αλλά καλύτερα αργά παρά ποτέ».

Θυμάται μάλιστα ειδικά τις απίστευτες αλλαγές που είχε επιβάλει η παραγωγή στο τέλος της ταινίας, με την προσθήκη των ωμών σκηνών σεξ. «Όλα τα 40 λεπτά του τέλους ήταν απλά πεταμένα. Ο Μπομπ Γκουτσιόνε χρειαζόταν το χώρο για να βάλει πορνογραφία. Δεν νοιαζόταν για το αν η ταινία είχε νόημα ή όχι. Ήταν απλά αυθαίρετο. Θέλω να πω, η ερμηνεία της Έλεν Μίρεν ήταν ανύπαρκτη στο πρωτότυπο, και έδωσε μια τόσο υπέροχη ερμηνεία, και είναι τόσο ωραίο να την βλέπεις τώρα», καταλήγει ο ηθοποιός.

Είναι κάπως συγκινητικό τελικά το να θυμόμαστε μία στο τόσο πως, όσο καταστροφικά κι αν επιδράσουν διάφορες δυνάμεις πάνω σε ένα έργο τέχνης, κάποιες φορές η τέχνη απλά βρίσκει τον δρόμο. Καλύτερα αργά παρά ποτέ, όπως λέει κι ο ΜακΝτάουελ.
 

Δες την ταινία "Καλιγούλας" online στο Cinobo

0 Σχόλια

Ταξινόμηση κατά

Σχετικά Journal posts

Journal

Εδώ σημειώνουμε όλα όσα θέλουμε να πούμε για το σινεμά του Cinobo, και όχι μόνο. Μάθε τα πάντα για τις Πρεμιέρες, τις Συλλογές και τα Προσεχώς, ενημερώσου για την επικαιρότητα στα Frames, πήγαινε behind the scenes στα Extras και εξερεύνησε πολλά ακόμα στα Misc.

Creative Europe Media
European Union
EPAnEK
elevate web