Christiane F: Μία εμβληματική ταινία για το Βερολίνο και τα 70s
Ρεαλιστική απεικόνιση του αντίστοιχα σπουδαίου βιβλίου με τις ανατριχιαστικές καταθέσεις των εμπειριών μιας νεαρής κοπέλας που βυθίζεται στον κόσμο των ναρκωτικών.
Λίγες ταινίες αξίζουν περισσότερο το χαρακτηρισμό του καλτ από το «Κριστιάνε Φ.» του Ούλι Έντελ κι αυτό μπορεί να το πιστοποιήσει όχι μόνο η κάπως αστεία σήμερα και προβοκατόρικη προσθήκη «στα 13 πόρνη για ναρκωτικά» δίπλα στο όνομα της κεντρικής ηρωίδας για τις ανάγκες της ελληνικής διανομής, αλλά και μια ολόκληρη γενιά περίεργων παιδιών και εφήβων που έπρεπε να περιμένουν την ενηλικίωση γι’ αυτό το αυστηρώς ακατάλληλο θέαμα που απέκτησε με τα χρόνια μυθικές διαστάσεις.
Τέσσερις δεκαετίες μετά την πρώτη προβολή του, η ταινία του 1981 παραμένει μια από τις πιο ρεαλιστικές και σοκαριστικές κινηματογραφικές απεικονίσεις του εφιαλτικού κόσμου της εξάρτησης και του εθισμού στα σκληρά ναρκωτικά, αποτυπώνει, όμως, ταυτόχρονα και μοναδικά την ατμόσφαιρα μιας εποχής που έχει περάσει ανεπιστρεπτί και μιας πόλης που άλλαξε για πάντα, του Δυτικού Βερολίνου των τελών της δεκαετίας του 70 και των αρχών των 80s, εκεί όπου το ψυχροπολεμικό και διχοτομημένο αστικό τοπίο έγινε λίκνο για τις νεανικές υποκουλτούρες και καταφύγιο εμβληματικών καλλιτεχνών, όπως ο Ντέιβιντ Μπόουι, ο Λου Ριντ και ο Νικ Κέιβ.
Σ’ αυτή την πόλη και σ’ αυτή την εποχή μεγάλωσε η Κριστιάνε Φελσερίνοου, η οποία από τα 13 της κιόλας δεν αντιστάθηκε στον πειρασμό του περιρρέοντος παρακμιακού ηδονισμού και με αφετηρία το διάσημο βερολινέζικο κλαμπ Sound πειραματίστηκε με το LSD και το σπιντ για να περάσει στη συνέχεια στην ηρωίνη, στην κλοπή και στην πορνεία, σε μια ξέφρενη καθοδική πορεία που οδήγησε δεκάδες συνομήλικους και πολλά μέλη της παρέας της στον θάνατο από υπερβολική δόση. Η Κριστιάνε, όμως, επέζησε και οι εμπειρίες της έγιναν το υλικό για το βιβλίο «Wir Kinder vom Bahnhof Zoo» (Εμείς τα παιδιά του σταθμού του Ζωολογικού Κήπου) των Κάι Χέρμαν και Χορστ Ρικ, ένα εκδοτικό φαινόμενο που έγινε με τη σειρά του μια από τις μεγαλύτερες κινηματογραφικές επιτυχίες στην ιστορία του γερμανικού κινηματογράφου.
Πολλά χρόνια πριν από το Trainspotting και το Ρέκβιεμ για ένα Όνειρο, τις δύο ταινίες δηλαδή που έχουν στοιχειώσει τη σινεφίλ μνήμη αναφορικά με την απεικόνιση του εθισμού και της χρήσης των ναρκωτικών, το Κριστιάνε Φ. σοκάρει ακόμα και σήμερα με τη ρεαλιστική και ψυχρή αντιμετώπιση του θέματος, μια σχεδόν ντοκιμαντεριστική προσέγγιση που δεν αναζητά τα αίτια και δεν εκτοξεύει κατηγορώ, αλλά καταγράφει χωρίς καμία ωραιοποίηση ή διάθεση οφθαλμολαγνείας την πρόσκαιρη ηδονή και την αβυσσαλέα πτώση, την οργασμική ευφορία του τριπαρισμένου βλέμματος που γρήγορα δίνει τη θέση του στους σπασμούς της σωματικής στέρησης, τα πρόσωπα και τα κορμιά που αποστεώνονται, περιφέρονται στα ψωνιστήρια και στις δημόσιες τουαλέτες και ξεψυχούν για να γίνουν ακόμα ενός αριθμός και πρωτοσέλιδο στις εφημερίδες.
Κι ήταν τόσο μεγάλο το σοκ που προκάλεσε το βιβλίο, που η κινηματογράφησή του προκάλεσε ακόμα και το ενδιαφέρον του ακριβοθώρητου (και Βερολινέζου εκείνη την περίοδο) Ντέιβιντ Μπόουι, ο οποίος χάρισε τη μουσική και τα τραγούδια του στην ταινία και δέχτηκε μάλιστα να εμφανιστεί σε αυτή, σε μια συναυλιακή σκηνή λίγο πριν την πτώση της κεντρικής ηρωίδας, που προοικονομεί όσα πρόκειται να ακολουθήσουν.
Παρά το Heroes που ειρωνικά ακούγεται, η επιβίωση και η σωτηρία της Κριστιάνε δεν έχει τίποτε το ηρωικό και παρουσιάζεται λίγο πριν τους τίτλους τέλους σαν μια απλή υποσημείωση ή ένα υστερόγραφο που έχει ελάχιστη ίσως σημασία μπροστά στα δεκάδες θύματα και στο τίμημα που έμελλε να πληρώσουν οι επιζώντες. Κι αν το Βερολίνο έχει πλέον υποστεί ένα ολικό gentrification και ο Μπόουι έχει γυρίσει στον πλανήτη του, η Κριστιάνε ζει ακόμα σαν από θαύμα. Ίσως τελικά το Heroes να μην ήταν και τόσο ειρωνικό.
H ταινία «Κριστιάνε Φ.» είναι διαθέσιμη στο Cinobo
0 Comments
Related Journal posts
Journal
Here is where we note down everything worth sharing about the cinema of Cinobo, and beyond. Find all you need to know about Premieres, Collections, and Coming Soon, stay tuned with film news on weekly Frames, go behind the scenes with Extras, and explore even more in Misc.