Journal

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ και το μαρτύριο της «Λευκής Υπεροχής»

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ και το μαρτύριο της «Λευκής Υπεροχής»

Τάσος
Τάσος Χατζηευφραιμίδης
Published
21 Jul 2022
Category

Το τέλος της αποικιοκρατίας όπως το ονειρεύτηκε η σπουδαία Κλερ Ντενί, σε μια ταινία όπου η εσωτερική δύναμη της πάντα συγκλονιστικής Ιζαμπέλ Ιπέρ απλώνεται στις αχανείς εκτάσεις του μυστηριακού τοπίου της Μαύρης Ηπείρου.

Από το σκηνοθετικό της ντεμπούτο, το ημι-αυτοβιογραφικό Σοκολάτα, είχε καταστεί σαφές ότι η σχέση της μοναδικής Κλερ Ντενί με την ήπειρο στην οποία μεγάλωσε μέχρι τα 13 της ως κόρη διοικητικών υπαλλήλων σε διάφορες (πρώην πλέον) αποικίες της Γαλλίας όχι μόνο στιγμάτισε αναπόφευκτα όλη της τη ζωή, αλλά θα στοίχειωνε στη συνέχεια και το σινεμά της, η ελλειπτική γοητεία του οποίου έχει κάτι από τη μαγεία ενός αχανούς τοπίου, στο οποίο συγκρούονται ο μυστικισμός και η ενοχή, η ανέστια αίσθηση του να μην ανήκεις πουθενά και του να κουβαλάς το βάρος μιας Ιστορίας βουτηγμένης στη βία και το αίμα, μόνος εναντίον όλων και κυρίως απέναντι στον ίδιο σου τον εαυτό.

Η επιστροφή της, επομένως, στην Αφρική, στη Μαύρη Ήπειρο, με μια ταινία που τόσο ταιριαστά ονομάστηκε White Material και τόσο ειρωνικά μεταφράστηκε στην χώρα μας ως Λευκή Υπεροχή ήταν μια νομοτελειακή υπόθεση που, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν έκλεισε ωστόσο κανέναν κύκλο, ούτε ξεκαθάρισε τους λογαριασμούς της σκηνοθέτη με το παρελθόν. Αντιθέτως άφησε αυτή τη σχέση και το τραύμα της ακόμα ανοιχτό, σε πλήρη αντιστοιχία με τις ανοιχτές πληγές που δεν έκλεισε ποτέ το τέλος της αποικιοκρατίας και σε πλήρη εναρμόνιση με την ιδιοσυστασία της κινηματογράφησης της Ντενί, της κατάδυσης σε έναν εφιάλτη που μουδιάζει όλες τις αισθήσεις και αφήνει την αινιγματική της ασάφεια να αιωρείται ακόμα και μετά τους τίτλους τέλους.

Γυρισμένη ως μια απότομη προσγείωση σε έναν κύκλο της κόλασης καταδικασμένο στην αιώνια επανάληψη, η Λευκή Υπεροχή ξεκινά με τον θάνατο και τελειώνει με την εγκατάλειψη και την καταστροφή, αφήνοντας τον θεατή να βρει το δρόμο του μέσα από διαρκείς μεταβάσεις στο παρόν και στο παρελθόν, χωρίς πυξίδα, όπως ακριβώς είναι κι η διαδρομή της κεντρικής ηρωίδας, Μαρία Βιάλ σε μια χώρα της Αφρικής που δεν κατονομάζεται ποτέ και ταλανίζεται από τις εμφύλιες συγκρούσεις που μοιάζουν να μην έχουν τέλος.

Εκεί που οι περισσότεροι πρώην αποικιοκράτες έχουν εγκαταλείψει την περιοχή και ο γαλλικός στρατός ετοιμάζεται να αποχωρήσει οριστικά, η Μαρία Βιάλ είναι η τελευταία εκπρόσωπος της κάποτε «λευκής υπεροχής» που αρνείται πεισματικά να εγκαταλείψει τη φυτεία καφέ του πρώην συζύγου της κι επιμένει με μια σχεδόν παραληρηματική αυταπάρνηση να συνεχίσει τις εργασίες της φυτείας, να προσλάβει εργατικό δυναμικό, να συνεχίσει αυτό που θεωρεί τη ζωή της σαν να μην την έχει προδώσει η ίδια της η οικογένεια, σαν να μην γίνονται καθημερινά μπλόκα κι εμπλοκές, σαν να μην μπαινοβγαίνουν στην ανυπεράσπιστη αγροικία της ανήλικοι πολεμιστές κι επαναστάτες, σαν να μην την έχει προσπεράσει η ίδια η Ιστορία.

Και φυσικά, η Ιζαμπέλ Ιπέρ, σε ένα ρόλο κομμένο και ραμμένο στα δικά της μέτρα, είναι η μόνη ηθοποιός που θα μπορούσε να ενσαρκώσει τόσο δυναμικά κι ευαίσθητα, με μια κρυστάλλινη διαύγεια και μια ηλεκτρισμένη εσωτερικότητα, μια γυναίκα που η ψυχική δύναμή της είναι αντιστρόφως ανάλογη του ισχνού της κορμιού, που μπορεί με ένα βλέμμα και ένα νεύμα να μεταδώσει την τιτάνια εσωτερική πάλη ανάμεσα στο πείσμα για τη σωτηρία ενός μάταιου και χαμένου ονείρου και στον καθημερινό φόβο για τη ζωή της και για ένα μέλλον που δεν μπορεί να το φανταστεί πουθενά αλλού παρά μόνο στον τόπο του μαρτυρίου της, όσο σκοτεινό και δυσοίωνο προμηνύεται αυτό, ως αναλώσιμο «white material» σε έναν κατάμαυρο κόσμο.

H ταινία Λευκή Υπεροχή είναι διαθέσιμη online στο Cinobo

0 Comments

Sort by

Related Journal posts

Journal

Here is where we note down everything worth sharing about the cinema of Cinobo, and beyond. Find all you need to know about Premieres, Collections, and Coming Soon, stay tuned with film news on weekly Frames, go behind the scenes with Extras, and explore even more in Misc.

Creative Europe Media
European Union
EPAnEK
elevate web