Είναι κάπως οξύμωρο να χαρακτηρίζει κανείς ως magnum opus την τρίτη μόλις ταινία ενός σκηνοθέτη, πόσο μάλλον όταν την ολοκληρώνει σε ηλικία 23 ετών, όμως το σχεδόν τρίωρο «Λόρενς Για Πάντα» του Ξαβιέ Ντολάν δεν είναι παρά ακριβώς αυτό: το πρώιμο αποκορύφωμα και το κρεσέντο μιας ποπ και gender bending άτυπης τριλογίας, ένα υπερφιλόδοξο δημιούργημα, για κάποιους υπερφίαλο και προβληματικό, αλλά γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο τίποτε λιγότερο από μεγαλειώδες και σχεδόν αριστουργηματικό. 

Από την διχαστική πρεμιέρα του στο Ένα Κάποιο Βλέμμα των Καννών το 2012 κι ύστερα, η ταινία πυροδοτεί και ανανεώνει τη λατρεία των οπαδών και την απέχθεια των εχθρών του σκηνοθέτη, εμπλουτίζοντας αφενός τα επιχειρήματα κάθε πλευράς, επιβεβαιώνοντας αφετέρου το status του Καναδού ως το enfant terrible του γαλλόφωνου και του παγκόσμιου σινεμά.  

Ο Λόρενς του τίτλου είναι ένας τριανταπεντάρης φιλόλογος που αποφασίζει ξαφνικά να μην κλέψει άλλη μια μέρα «από τη γυναίκα που πάντα ήταν προορισμένος να γίνει» και να ξεκινήσει τη μετάβαση στο γυναικείο φύλο, μια απόφαση που θα αψηφήσει τα πάντα και δεν θα υποκύψει πουθενά, ούτε στο σχολικό περίγυρο που θα βιαστεί να τον απολύσει, ούτε στην εμβρόντητη οικογένεια του, ούτε στη σύντροφό του Φρεντ, με την οποία θα χωρίσει και θα επανασυνδεθεί για να απομακρυνθεί και πάλι σε μια πορεία αυτογνωσίας, επαναπροσδιορισμού και αέναης επιστροφής και για τους δύο.

Στα εντυπωσιακά χορταστικά και αρκούντως επικά 168 λεπτά της διάρκειάς του, το Λόρενς για πάντα είναι ένας οπτικοακουστικός ανεμοστρόβιλος, μια ιστορία αγάπης που δεν υπολογίζει φύλα, προκαταλήψεις, σεξουαλικότητες και κοινωνικούς περιορισμούς, ένα αμετροεπές μελόδραμα που δεν διστάζει να ανεβάσει την ένταση στο τέρμα, ακολουθώντας τις συναισθηματικές αναταράξεις του κεντρικού ήρωα και του μεγάλου έρωτα της ζωής του μέσα στα χρόνια.

Και φυσικά δεν μπορούμε να μιλάμε για μια ταινία του Ντολάν χωρίς αναφορά στη μουσική της, αφού από την πρώτη κιόλας ταινία του είχε γίνει σαφές ότι για τον Καναδό το soundtrack διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο, εξίσου σημαντικό με το σενάριο, την πλανοθεσία και την ανάπτυξη των χαρακτήρων, αντικατοπτρίζοντας την ψυχοσύνθεση τους και σχεδόν προκαλώντας ή υπαγορεύοντας τις αντιδράσεις τους.

Το ατμοσφαιρικό  If I head a Heart της Fever Ray κάνει την αρχή κι η συνέχεια επιφυλάσσει δύο από τις πιο εμβληματικές για τον σκηνοθέτη και την αισθητική του σκηνές ανθολογίας: την ίσως καλύτερη είσοδο σε party που έχουμε δει στο σινεμά συνοδεία του Fade to Grey και την απελπισμένη εξόρμηση των εραστών στo (φανταστικό) Ile au noir με το A New Error των Moderat σε μια βροχή από χρώμα και ρούχα. Οι υπόλοιπες μουσικές επιλογές (Depeche Mode, Eric Satie, Kim Carnes, Cure, Headman, Vivaldi, Tchaikovski, Prokofiev) είναι τόσο παροξυσμικές και σχιζοφρενικές όσο η ταινία, για να τελειώσουν όλα όπως άρχισαν με το Let’s Go Out Tonight του Craig Armstrong στους τίτλους τέλους.

Ξεκινώντας τον διάλογο για την τρανς εμπειρία και την αποτύπωσή της στην κινηματογραφική οθόνη πριν καν αυτός ουσιαστικά ξεκινήσει, το «Λόρενς για Πάντα» δημιουργεί ένα πολύχρωμο σύμπαν που ουδέποτε απολογείται για τις επιλογές του, ακόμα και για τα λάθη του, αλλά ζητά από τον θεατή την αποδοχή και την αγάπη του. Κι αν ο Ξαβιέ Ντολάν γύρισε από τότε πιο ώριμες και συγκροτημένες ταινίες, καμία δεν έχει μέχρι σήμερα αποτυπώσει τόσο εκκωφαντικά αυτό που είναι το κινηματογραφικό του αποτύπωμα.