«Το Μικρό Σπίτι στο Δάσος»: Μα δεν βλέπουν πού πάνε; (και άλλες απορίες ενός ξερόλα θεατή)
Όταν μιλάμε για σύγχρονο κινηματογραφικό meta-cinema, η σκέψη οδηγείται κατευθείαν στο ευφυές διαμάντι τρόμου του Ντρου Γκόνταρντ.
Πέντε φίλοι από το κολέγιο έχουν τη φαεινή ιδέα να περάσουν ένα σαββατοκύριακο σε ένα απομακρυσμένο σπιτάκι στο δάσος, κάτι που, ως είθισται στις ταινίες τρόμου, καταλήγει σε τραγωδία. Αυτά πρέπει να γνωρίζει κάποιος πριν δει το «Μικρό Σπίτι στο Δάσος» με την υποσημείωση πως το «ως είθισται στις ταινίες τρόμου» δεν είναι απλά μια παρατήρηση του συντάκτη αλλά μέρος της πλοκής. Μπερδευτήκατε;
Ο Κινηματογραφικός Θεσμός (κατά τον Γάλλο θεωρητικό Κριστιάν Μετς) είναι μια έννοια που αναπτύχθηκε σχεδόν με την δημιουργία της κινηματογραφικής βιομηχανίας και αφορά τη σχέση της τελευταίας με το κοινό, που πάντα ήταν εντονότερη σε σχέση με τις άλλες τέχνες λόγω του ακριβού κόστους παραγωγής. Ο θεσμός λοιπόν ήταν η προσπάθεια για το πέρασμα του όρου «καλή ταινία» στην ψυχοσύνθεση του κοινού, καθώς η συγκεκριμένη τέχνη δεν προϋπήρχε, όρος που με τα χρόνια έμεινε και διαχωρίστηκε σε υποκατηγορίες που ακούμε ως σήμερα.
Οι φράσεις «μια καλή κωμωδία», «μια καλή περιπέτεια», «ένα καλό θρίλερ» δεν έχουν αλλάξει, έχουν αλλάξει τα φιλμ που τις αντιπροσωπεύουν καθώς αλλάζει η κοινωνία, οι συνήθειές της και το περιεχόμενο αυτού που θεωρεί ως ψυχαγωγία. Άλλωστε τα test screenings στις ΗΠΑ σε αυτό στόχευαν πάντα, να μάθουν μια γενικευμένη (αν και συνήθως συντηρητική) άποψη του κοινού για το τί μπορεί να θεωρεί ως κατάλληλη πλοκή στο φιλμ που παρουσιάζεται, οπότε όταν ξυπνά ο ξερόλας μέσα μας (ειδικά μετά από χρόνια κατανάλωση ταινιών) και αναρωτιέται γιατί κάποιος να μπαίνει σε ένα σπίτι που έχει εμφανώς τρομακτική όψη, θα πρέπει να θυμόμαστε πως ορισμένες φορές άνθρωποι σαν εμάς ψήφισαν ότι έτσι πρέπει να γίνει, ώστε να διατηρείται αυτή η συνήθεια που μαγνητίζει τις μάζες – και τους ξερόλες, όσο και αν το αρνούνται.
Το «Μικρό Σπίτι στο Δάσος» («Cabin in the Woods») στοχάζεται όσο ελάχιστα φιλμ -όχι μόνο της κατηγορίας τρόμου- πάνω στη διαρκή σχέση μεταξύ ενός κινηματογραφικού είδους και του κοινού του, με ένα σαρωτικά δηκτικό χιούμορ που βάζει το κοινό σε θέση ισχύος να αποφασίζει για τις επικρατούσες τάσεις κάθε εποχής. Και η αλήθεια άλλωστε είναι αυτή, ταινίες που πέτυχαν εμπορικά δημιούργησαν υποείδη και αντιγραφές στα επόμενα χρόνια μέχρι να ξεπατωθούν από τους παραγωγούς, αλλά και να βρεθεί κάποιος ξύπνιος καλλιτέχνης που θα δώσει κάτι καινούριο.
Το «Μικρό Σπίτι στο Δάσος» πάντως δεν έχει σκοπό το άνοιγμα ενός νέου δρόμου, παρά λειτουργεί ως μαζική ανασκόπηση για το είδος του τρόμου (αλλά και για όλο το σινεμά σε ευρύτερο πλαίσιο), προβλέποντας τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν όταν αλλάζουν οι κανόνες του κοινού και το όλο πράγμα πρέπει να ξαναφτιαχτεί από την αρχή. Άλλωστε η εποχή που ζούμε σήμερα δεν είναι η πρώτη και μόνη μεταβατική στην ιστορία του σινεμά, υπήρξαν άλλες εξίσου σημαντικές που αντιμετωπίστηκαν παρομοίως, συχνά με κινδυνολογίες δηλαδή που συνοδεύουν τη μορφή που θα έχει το μέλλον του μέσου.
Φυσικά στο ξεκίνημά του φιλμ, τίποτα δεν προϊδεάζει για ό,τι γράφτηκε πιο πάνω, γιατί πρέπει να υπάρχει και το δόλωμα για να πατήσει το κοινό play, και αυτό σύμφωνα με τις επιταγές της εποχής μας είναι οι δύο σειρές της πρώτης παραγράφου που θα μπορούσαν να περιγράφουν τουλάχιστον μια πενηντάδα ταινιών των τελευταίων 50 χρόνων – χωρίς το «ως είθισται στις ταινίες τρόμου» όμως. Για το τι ακολουθεί (που όσο πιο λίγα ξέρει κάποιος που θα το παρακολουθήσει, τόσο το καλύτερο), μπορεί ο καθένας να κάνει τις εκτιμήσεις του όταν φτάσει στο τέλος, να ξεραθεί στο γέλιο, να είναι αηδιασμένος ή ενθουσιασμένος, άλλωστε το φιλμ είναι τόσο ανοιχτό σε ερμηνείες που ίσως αυτό τελικά να είναι και το μοναδικό ψεγάδι του.
Η δύναμη πάντως που δίνει στο κοινό, ίσως εξηγεί και τις περιπέτειες που τράβηξε μέχρι τελικά να βρει το δρόμο για διανομή, καθώς τα γυρίσματά του έγιναν το 2009 και εμφανίστηκε στα σινεμά τρία χρόνια αργότερα, με τον Χέμσγουορθ να έχει γυρίσει στο ενδιάμεσο το «Thor» και τους «Avengers». Η μαζική βιομηχανία μπορεί να διαμορφώνεται από το κοινό της, αλλά προτιμά να βλέπει πως βρίσκεται πάντα ένα βήμα πιο μπροστά απ’ αυτό παρά το αντίθετο.
H ταινία Το Μικρό Σπίτι στο Δάσος είναι διαθέσιμη online στο Cinobo