Journal

«Η Πρώτη Επαφή Ενός Πρωτάρη»: Οι εμμονικές και σκοτεινές πτυχές του εφηβικού ξυπνήματος της σεξουαλικότητας.

«Η Πρώτη Επαφή Ενός Πρωτάρη»: Οι εμμονικές και σκοτεινές πτυχές του εφηβικού ξυπνήματος της σεξουαλικότητας.

Τάσος
Τάσος Χατζηευφραιμίδης
Published
2 Feb 2024
Category

Θολώνοντας τα νερά και τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και την ονειροφαντασία.

Απόφοιτος της φημισμένης κινηματογραφικής σχολής του Λοτζ, συνεργάτης και προσωπικός φίλος των Αντρέι Βάιντα και Ρομάν Πολάνσκι και αναγνωρισμένος διεθνώς ως ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του πολωνικού σινεμά, ο Γέρζι Σκολιμόφσκι είχε (και όπως απέδειξε το περσινό υποψήφιο για Διεθνές Όσκαρ  ΕΟ ακόμα έχει) μια εντυπωσιακή, πολυσχιδή και τρικυμιώδη καριέρα, με δημιουργικά σκαμπανεβάσματα και ταινίες τολμηρές και πρωτοποριακές, οι οποίες πάντα πειραματίζονται με τις αφηγηματικές δυνατότητες του κινηματογραφικού μέσου και αντλούν έμπνευση από τις ποικίλες χώρες στις οποίες ο σκηνοθέτης αναζήτησε δημιουργικό καταφύγιο μετά την αυτοεξορία του από τη χώρα καταγωγής του (ή και μετά ακόμα από την επιστροφή του σε αυτή).

Το Deep End του 1970 είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό από τα έργα της αγγλικής περιόδου του και προβλήθηκε στην Ελλάδα με τον πικάντικο τίτλο «Η Πρώτη Επαφή Ενός Πρωτάρη», όχι μόνο για να τονίσει κάπως γραφικά το σεξουαλικό υπόβαθρο της ταινίας, αλλά και για να εκμεταλλευτεί το εμπορικό και καλλιτεχνικό φαινόμενο του «Πρωτάρη» του Μάικ Νίκολς, ο οποίος λίγα χρόνια πριν είχε αποτυπώσει ρηξικέλευθα την αλλαγή στα ερωτικά ήθη της νεολαίας. Αυτό όμως που είχε στο μυαλό του ο Σκολιμόφσκι ελάχιστη σχέση είχε με την ταινία που έκανε διάσημο τον Ντάστιν Χόφμαν, αφού η δική του δημιουργία αποσκοπούσε στο να ιχνηλατήσει τις πιο εμμονικές και σκοτεινές πτυχές του εφηβικού ξυπνήματος της σεξουαλικότητας.

Deep End_17.webp

Όταν ο Πολωνός σκηνοθέτης έφυγε από την πατρίδα του στα τέλη των 60s και μετά την απαγόρευση της ταινίας του  «Ψηλά τα Χέρια!», που γυρίστηκε μεν το 1967, αλλά προβλήθηκε τελικά το 1981 λόγω των αντισταλινικών  της μηνυμάτων, έκανε μια πρώτη στάση στο Βέλγιο με το Le Depart, το οποίο κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο στο Βερολίνο και μετά κατέληξε στο Λονδίνο, σε μια εποχή όπου τα Swinging Sixties και η ελευθεριότητά τους έπνεαν σιγά σιγά τα λοίσθια. Το Deep End είναι το αποκύημα της ανάγκης να αποτυπωθεί αυτό το μετέωρο βήμα από την ανεμελιά και την πολύχρωμη ποπ μακαριότητα σε μια πιο ρεαλιστική και πικρή προσγείωση στην πραγματικότητα.

Ο Μάικ, ο κεντρικός ήρωας της ταινίας, είναι ένας έφηβος της εργατικής τάξης που παρατά το σχολείο και πιάνει την πρώτη του δουλειά ως φροντιστής στα δημόσια λουτρά ενός λονδρέζικου κολυμβητηρίου για να βοηθήσει οικονομικά τους γονείς του. Εκεί έρχεται σε επαφή με τη σκληρή πραγματικότητα: με πελάτες που αναζητούν την ερωτική ικανοποίηση έναντι φιλοδωρημάτων, με γυμνά κορμιά γερασμένα και παραμορφωμένα, με την υγρασία και τη μούχλα που διαποτίζει τους τοίχους και δημιουργεί μια πνιγηρή ατμόσφαιρα, με την ανία της εργασίας. Εκεί όμως γνωρίζει και την δεκαεννιάχρονη Σούζαν, τη χειραφετημένη συνάδελφό του, που θα γίνει η διέξοδός του, θα του εξηγήσει τους κανόνες του παιχνιδιού και θα αποτελέσει το αντικείμενο των σεξουαλικών εμμονών του, μέχρι τη στιγμή που το παραλήρημα των ορμονικών του φαντασιώσεων θα πάρει ανεξέλεγκτη τροπή.

Deep End_42.webp

Αυτό που ξεκινά ως σεξοκωμωδία και σάτιρα των ηθών μιας χώρας και μιας εποχής μετασχηματίζεται διαρκώς σε κάτι πιο αμφίσημο και αταξινόμητο, θολώνοντας τα νερά και τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και την ονειροφαντασία, μέσα από σουρεαλιστικές βινιέτες και την συμβολική αξιοποίηση του υγρού στοιχείου για να δηλωθεί ακριβώς η ρευστότητα αυτή. Ο Σκολιμόφκσι αντιπαραβάλει σκηνές μιας πεζής και μουντής καθημερινότητας με σεκάνς ποιητικής ομορφιάς  και παίζει με τις κινήσεις της κάμερας και τις χρωματικές αντιθέσεις για να καταδείξει την εύθραυστη και ευμετάβλητη ψυχοσύνθεση ενός αγοριού που δρα σπασμωδικά και αψυχολόγητα, καθοδηγούμενο από τις ορμόνες του. Κι αν το αβέβαιο ταξίδι του νεαρού Μάικ στον κόσμο της ωριμότητας και της ενηλικίωσης αποκτά σιγά σιγά πιο σκοτεινές πτυχές και αποχρώσεις, η κορύφωση της ταινίας παραμένει σοκαριστική, παρά το γεγονός ότι όλα όσα προηγήθηκαν οδηγούσαν υπαινικτικά, αλλά με την άτεγκτη βεβαιότητα μιας νομοτέλειας σε αυτή.

H ταινία «Η Πρώτη Επαφή Ενός Πρωτάρη» είναι διαθέσιμη στο Cinobo

0 Comments

Sort by

Related Journal posts

Journal

Here is where we note down everything worth sharing about the cinema of Cinobo, and beyond. Find all you need to know about Premieres, Collections, and Coming Soon, stay tuned with film news on weekly Frames, go behind the scenes with Extras, and explore even more in Misc.

Creative Europe Media
European Union
EPAnEK
elevate web