Mια άγνωστη, σκοτεινή πτυχή της ευρωπαϊκής ιστορίας, η οποία ελάχιστα έχει αποτυπωθεί στη μεγάλη οθόνη, είναι η συστηματική και για μισό σχεδόν αιώνα καταδίωξη των Γένις, της εθνοτικής μειονότητας της Κεντρικής Ευρώπης, η οποία αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο νομαδικό πληθυσμό στην ήπειρο μετά τους Ρομά και τους Σίντι και απαντάται σε πολλές χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Ελβετίας, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας και της Ιταλίας, με τη δική της γλώσσα και τον δικό της τρόπο ζωής. 

Το Lubo, η τελευταία ταινία του Ιταλού Τζότζιο Ντιρίτι, γνωστού στη χώρα μας από το πολυβραβευμένο βιογραφικό δράμα  «Μακριά Από Τον Κόσμο», προβλήθηκε πέρυσι στο Φεστιβάλ της Βενετίας και δεν φείδεται της φιλοδοξίας να αποτελέσει ένα ιστορικό έπος που ρίχνει άπλετο φως σ’ αυτή την ντροπιαστική απόπειρα βίαιου εκτοπισμού και «συμμόρφωσης» ακόμα και στο επίκεντρο του πολιτισμένου κόσμου, τη χώρα της ειρήνης και της ουδετερότητας, την υπεράνω πάσης υποψίας Ελβετία. 

Βασισμένο στο μυθιστόρημα Il Seminatore του Μάριο Καβατόρε, του οποίου καθόλου τυχαία η πρώτη πρόταση είναι  "Οι Τσιγγάνοι ήταν πάντα ένα πρόβλημα",  το Λούμπο αφηγείται την ιστορία του επώνυμου κεντρικού ήρωα, ο οποίος ζει ταπεινά ως καλλιτέχνης του δρόμου όταν, το 1939, καλείται να ενταχθεί στον ελβετικό στρατό για να υπερασπιστεί τα σύνορα από μια πιθανή γερμανική εισβολή. Αναγκασμένος να εγκαταλείψει την οικογένειά του, σύντομα ανακαλύπτει ότι η γυναίκα του πέθανε τραγικά ενώ προσπαθούσε να εμποδίσει τις αρχές να πάρουν τα τρία μικρά παιδιά τους. 

Στοχευμένη επειδή είναι Γένις η οικογένεια του Lubo πέφτει θύμα της εθνικής εκστρατείας για την «επανεκπαίδευση» των παιδιών του δρόμου. Αλλά ο Λούμπο ξέρει ότι δεν θα βρει ησυχία μέχρι να ξανασμίξει με τα παιδιά του και να δικαιωθεί για τον εαυτό του και τους δικούς του ανθρώπους - για την οποία είναι έτοιμος να κάνει απίστευτα βήματα. Έτσι ξεκινά ένα ταξίδι δεκαετιών, μια απίστευτη περιπέτεια και μια επική αναζήτηση για την ελευθερία και την αλήθεια.

Η τρίωρη διάρκεια της ταινίας είναι δηλωτική των προθέσεων και των φιλοδοξιών του Ντιρίτι, οι οποίες πραγματώνονται στο ακέραιο με μία εντυπωσιακή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα παραγωγή, γυρισμένη σε περισσότερες από 100 τοποθεσίες, από τα χιονισμένα βουνά του Sud Tirol, μέχρι τις μικρές πόλεις και τα παραλίμνια χωριά του Πιεμόντε, και φυσικά σε όλη την Ελβετία, ιδιαίτερα την πόλη της Ζυρίχης, και με τη συμμετοχή πάνω από 100 ηθοποιών και 1000 κομπάρσων. 

Ο Λούμπο είναι ο αρχετυπικός εκείνος ήρωας που μόνος εναντίον όλων τα βάζει με ολόκληρη την κοινωνία, τον κρατικό μηχανισμό και την υποκρισία ενός ολόκληρου τρόπου σκέψης και διαβίωσης, ένας άνδρας που πρέπει να γίνει χαμαιλέοντας σε κάθε περίσταση, να εκμεταλλευτεί και να ταπεινωθεί, που αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει βρώμικα μέσα και να χάσει την ανθρωπιά του για να πετύχει το σκοπό του και να ξαναγίνει άνθρωπος. μοναδικά ερμηνευμένος από τον Φραντς Ρογκόφσκι, τον συναρπαστικό ηθοποιό  με τις αντίστοιχες ικανότητες «χαμαιλεοντισμού» από ταινία σε ταινία.

Σε έναν κόσμο όπου διαχρονικά οι νομάδες προκαλούσαν κι ακόμα προκαλούν την απέχθεια και τη φοβία των ριζωμένων κατοίκων, αισθήματα τα οποία δεν απέχουν πολύ από την εκδήλωση ρατσιστικών φαινομένων απέναντι σε εκείνους που ζουν ως πλανόδιοι, είτε ως διασκεδαστές και καλλιτέχνες του δρόμου όπως ο Λούμπο, είτε λόγω της δικής τους μακραίωνης κουλτούρας, η ταινία του Ντιρίτι, πέρα από το αναμφίβολο ιστορικό της ενδιαφέρον,  παραμένει ακόμα επίκαιρη.