Journal

Φόβος και παράνοια στην Αίγυπτο με τη «Συνωμοσία του Καΐρου»

Φόβος και παράνοια στην Αίγυπτο με τη «Συνωμοσία του Καΐρου»

Στο ύφος του βιβλίου Το Όνομα του Ρόδου, ο Ταρίκ Σαλέχ σκηνοθετεί ένα μυστήριο που εξελίσσεται σε παρανοϊκό εφιάλτη, και μας μιλά για το τι σημαίνει να είσαι Αιγύπτιος από τη Σουηδία και το τι θέλει να πει η ταινία του σχετικά με το Ισλάμ.

O Άνταμ κερδίζει μια θέση στο Πανεπιστήμιο Αλ-Αζχάρ, το επίκεντρο της εξουσίας του σουνιτικού Ισλάμ. Λίγο μετά την άφιξή του στο Κάιρο, ο θρησκευτικός ηγέτης του πανεπιστημίου -ο Μεγάλος Ιμάμης- καταρρέει και πεθαίνει μπροστά στους μαθητές του. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την αρχή μιας μάχης με σκοπό την απόκτηση της θέσης του, ενώ ο Άνταμ γίνεται σύντομα πιόνι στην αδίστακτη διαμάχη επικράτησης μεταξύ της θρησκευτικής και της πολιτικής ελίτ της Αιγύπτου. «Η Συνωμοσία του Καΐρου» αποτελεί την πρόταση της Σουηδίας για τα Όσκαρ και τιμήθηκε με βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ Καννών.

Δεν ήταν δυνατό να γυριστεί η ταινία στην Αίγυπτο. Δεν έχω καταφέρει να επιστρέψω εκεί από το 2015 όταν, τρεις μέρες πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα της ταινίας μου «Κάιρο Εμπιστευτικό», η αιγυπτιακή υπηρεσία ασφαλείας μάς διέταξε να φύγουμε από τη χώρα.Ταρίκ Σαλέχ, σκηνοθέτηςUnion

Ο σκηνοθέτης της ταινίας Ταρίκ Σαλέχ, που πριν λίγα χρόνια έγινε γνωστός στο ελληνικό κοινό με την ταινία του «Κάιρο Εμπιστευτικό», μιλά για τη δυσκολία των γυρισμάτων και για το Ισλάμ: «Δεν ήταν δυνατό να γυριστεί η ταινία στην Αίγυπτο. Δεν έχω καταφέρει να επιστρέψω εκεί από το 2015 όταν, τρεις μέρες πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα της ταινίας μου «Κάιρο Εμπιστευτικό», η αιγυπτιακή υπηρεσία ασφαλείας μάς διέταξε να φύγουμε από τη χώρα. Έκτοτε βρίσκομαι σε μια λίστα με ανεπιθύμητους που αν πατήσουν ξανά το πόδι τους σε αιγυπτιακό έδαφος θα συλληφθούν αμέσως. Η απόφαση μάλιστα δημοσιοποιήθηκε στην αιγυπτιακή τηλεόραση. Είναι λυπηρό, αγαπώ αυτή τη χώρα, έχω περάσει χρόνο εκεί, έχω φίλους και οικογένεια. Η μητέρα μου είναι Σουηδή, ο πατέρας μου Αιγύπτιος, θεωρώ τον εαυτό μου Αιγύπτιο από τη Σουηδία. Δεν είμαι εθνικόφρων, αλλά είναι μια χώρα που θα ήθελα να δείξω στις κόρες μου και η αγάπη μου για αυτήν δεν ανταμείβεται. Έχω περισσότερη ελευθερία από τους Αιγύπτιους σκηνοθέτες να περιγράψω πτυχές αυτής της χώρας, η οποία είναι περίπλοκη και δεν μπορεί να αναχθεί σε μία αλήθεια. Πιστεύω ότι όλοι οι κινηματογραφιστές έχουν διττή θέση, εσωτερική και εξωτερική σχετικά με την ιστορία που αφηγούνται και τον κόσμο που αυτή περιγράφει. Η δημιουργία ταινιών θα έλεγε κανείς ότι είναι ένα επάγγελμα για μετανάστες! Πολλοί μεγάλοι σκηνοθέτες είναι μετανάστες ή γιοι μεταναστών, ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Μίλος Φόρμαν, ο Μπίλι Γουάιλντερ.

Boy from Heaven - 3.jpg

Ξέρω, βέβαια, ότι όταν αναφέρω το Ισλάμ, ο νους του κόσμου πάει στις ειδήσεις. Το Ισλάμ είναι παντού, κι όμως οι άνθρωποι δεν ξέρουν λεπτομέρειες για αυτή τη θρησκεία, η οποία ασκείται από περισσότερους από ένα δισεκατομμύριο πιστούς και αποτελεί μέρος της καθημερινότητάς τους. Το Ισλάμ είναι η νεότερη θρησκεία στον κόσμο, είναι πρακτική και χρησιμοποιεί πολλές ιστορίες και μύθους για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Μεγάλωσα με αυτές τις ιστορίες. Συχνά μας θυμίζουν την ταπεινοφροσύνη ενώπιον του Θεού. Ακόμη και ο ιεροκήρυκας πρέπει να θυμάται ότι είναι μόνο ένας άνθρωπος. Πιστεύουμε ότι «Allahu Akhbar» σημαίνει «ο Θεός είναι μεγάλος», αλλά αυτό είναι λάθος, σημαίνει «ο Θεός είναι μεγαλύτερος». Μεγαλύτερος από κάθε πρόσωπο, μεγαλύτερος από τον βασιλιά τον ίδιο, ο οποίος πρέπει να τον προσκυνήσει σκυμμένος στο έδαφος, όπως όλοι. Αυτή είναι μια επαναστατική ιδέα και μια απελευθερωτική σκέψη: δεν είσαι το κέντρο του κόσμου, κάτι που θα ήταν πολύ βαρύ για να το αντέξεις.

Boy from Heaven - blog -thumb.jpg

Είναι σαφές ότι η ταινία μου δεν κάνει κριτική στο Ισλάμ. Δεν πρόκειται για την αποκάλυψη κάποιας σκοτεινής πλευράς της θρησκείας, αλλά μάλλον για την κατανόηση της δύναμης της γνώσης, που είτε μας απελευθερώνει, είτε μας κρατά φυλακισμένους. Καταλαβαίνω πολύ καλά γιατί οι μουσουλμάνοι είναι καχύποπτοι με την αναπαράσταση της θρησκείας τους στη Δύση. Εγώ ο ίδιος μεγάλωσα περιτριγυρισμένος από κακόβουλες προκαταλήψεις και προσπάθειες να μας παρουσιάσουν ως τέρατα. Ωστόσο, δεν νομίζω ότι το Ισλάμ χρειάζεται υπεράσπιση. Δεν έχω ξαναδεί μια ταινία για το Ισλάμ που είναι απλά μια ταινία, παίρνει πάντα θέση, υπέρ ή κατά. Ήθελα να κάνω μια ταινία χωρίς κρίση ή παρωπίδες. Με γοήτευε πάντα το Πανεπιστήμιο Αλ-Αζχάρ και η ιστορία του. Και θέλησα να ταξιδέψω εκεί και το κοινό.»

Boy from Heaven - 2.jpg

Ο Ταρίκ Σαλέχ ήταν ένας από τους κορυφαίους καλλιτέχνες γκράφιτι της Στοκχόλμης τη δεκαετία του ‘80. Σκηνοθέτησε και έγραψε το σενάριο της ταινίας Κάιρο Εμπιστευτικό, η οποία βραβεύτηκε με το Μεγάλο Βραβείο Κριτικής στο Σάντανς το 2017. Το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του Metropia (2009), μια δυστοπική ταινία κινουμένων σχεδίων, έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας, ανοίγοντας την Εβδομάδα της Κριτικής. Σκηνοθέτησε το θρίλερ Tommy (2014), πολλά επεισόδια της φουτουριστικής σειράς του HBO Westworld (2018), αλλά και της σειράς Ray Donovan του Showtime, το θρίλερ δράσης The Contractor (2022), καθώς και το βίντεο του τραγουδιού I Follow Rivers της Lykke Li.

Η ταινία «Συνωμοσία του Καΐρου» είναι διαθέσιμη online στο Cinobo

0 Comments

Sort by

Journal

Here is where we note down everything worth sharing about the cinema of Cinobo, and beyond. Find all you need to know about Premieres, Collections, and Coming Soon, stay tuned with film news on weekly Frames, go behind the scenes with Extras, and explore even more in Misc.

Creative Europe Media
European Union
EPAnEK
elevate web